Đối với những chiếc xe số tự động thì việc đề pa lên dốc không phai là vấn đề lớn, vì người lái được các công nghệ hỗ trợ. Tuy nhiên, đối với xe số sàn thì việc này sẽ khó khăn hơn nhiều. Nếu không xử lý đúng kỹ thuật, xe có thể bị trôi và ảnh hưởng đến các phương tiện phía sau, thậm chí là gây ra tai nạn.
Dưới đây là một số kỹ thuật đề pa lên dốc do những tài xế giàu kinh nghiệm đúc kết được:
Đối với các con dốc cao
- Đa số sẽ sử dụng phanh tay (phanh khẩn cấp/emergency brake) để lên dốc an toàn và hiệu quả. Đây cũng là phương pháp đề pa lên dốc an toàn và được khuyến khích áp dụng nhiều nhất. Đặc biệt, phương pháp này cũng vô cùng hữu dụng cho các lái mới đề pa ngang dốc.
Khi xe dừng lại ở trên dốc, hãy kéo phanh tay (không dùng phanh chân) với mục đích giữ xe đứng yên. Sau đó mới bỏ chân phanh ra và đặt vào chân ga.
Để đi tiếp, hãy cắt côn, vào số và nhả côn, sau đó đạp mớm ga như khi khởi động xe, lúc này phanh tay vẫn chưa hạ nên xe chắc chắn không bị tụt khỏi dốc
Cuối cùng, nhả côn từ từ đến khi thấy tay lái hoặc cần số rung lên (báo hiệu các lá côn chạm vào nhau) thì nhả nhẹ phanh tay và xem thử xe có đi không rồi tiếp tục mớm để xe di chuyển.
- Một kỹ thuật khác thường xuyên được các lái xe có kinh nghiệm áp dụng trong thực tế chính là sử dụng côn, ga và phanh chân. Tuy nhiên cách này chỉ dùng trong những trường hợp dừng/đỗ không quá lâu.
Khi dừng xe, hãy nhả chân côn từ từ cho đến khi cảm thấy tay lái hoặc cần số rung lên thì nhả nhẹ phanh chân. Nếu cảm thấy xe trôi thì hãy đạp phanh lại, còn nếu xe không tụt dốc thì thả cho hết phanh chân để xe tự di chuyển lên.
Khi nhả hết phanh chân mà xe vẫn đứng yên giữa dốc thì tiếp vào chân ga một lực nhẹ, đồng thời hơi nhả côn ra thêm. Khi xe đã di chuyển thì giữ nguyên vị trí chân côn và ga cho đến khi xe leo hết dốc.
- Phương pháp ít được sử dụng hơn chính là kết hợp mũi và gót chân phải. Tuy nhiên, mỗi xe đều có cấu tạo chân ga riêng biệt và kích thước chân của mỗi người không giống nhau nên cách này sẽ ít được áp dụng hơn.
Cụ thể, chân trái sẽ cắt côn trong khi mũi chân phải đạp phanh, nhưng cũng phải xoay chân phải sang để đạp ga bằng gót chân phải cho tới khi xe đủ ga để lên dốc. Cuối cùng chỉ việc nhả chân côn và phanh để xe tự lên dốc.
- Về côn đứng dốc cũng là một kỹ thuật khá hiệu quả, tuy nhiên lại không nên sử dụng nhiều vì sẽ làm mòn côn do ma sát. Cũng như cách đề pa bằng phanh chân, tài xế chỉ có thể thực hiện khi xe dừng ngang dốc tức thời. Cụ thể, lái xe sẽ tiến hành ra côn, sau đó mớm ga để xe không bị trượt dốc.
Phương pháp này rất hữu ích khi muốn xe bò trên đường mà không cần phanh tay. Lưu ý, trọng điểm của phương pháp này là sử dụng côn để hãm xe thay cho phanh.
Đối với các con dốc vừa
Tài xế nhiều kinh nghiệm khuyên những lái mới nên leo dốc bằng cách đạp chân phanh và chân côn di phải vượt qua các con dốc vừa.
Đầu tiên, cần giữ chân phanh để xe không bị trôi. Sau đó, đạp côn, gài số 1 và hạ phanh tay. Thả chân côn chậm để tìm điểm côn, khi xe bắt đầu rung lên và tiến về phía trước nghĩa là bạn tìm đúng điểm côn.
Sau đó, giữ chân côn ở điểm này sao cho xe không bị tắt máy và nhả chân phanh để giữ xe dừng bằng chân côn. Rồi chuyển từ chân phanh qua bàn ga và đệm nhẹ cho xe di chuyển.
Lưu ý, điểm tiếp xúc của ly hợp tức là điểm mà động cơ và hộp số chạm vào nhau để tạo ra ma sát thông qua côn.
Một số mẹo khi tiến hành đề pa lên dốc
Sử dụng côn hợp lý
Tài xế sẽ leo dốc dễ dàng hơn nếu sử dụng côn khi đề pa. Tuy nhiên cần lưu ý rằng côn sẽ nhanh bị mòn nếu sử dụng không đúng cách. Nếu đạp nhả côn đúng, xe sẽ không bị khựng lại hoặc vọt lên, lúc nhả côn ra tiếng máy xe không đổi và xe không bị mất đà.
Ngoài ra, tài xế cũng có thể sử dụng côn để tránh xe bị giật hoặc xốc khi đi qua những đoạn đường xấu. Điều này giúp cho việc di chuyển trở nên thuận lợi và an toàn hơn.
Ra vào số với tốc độ thích hợp
Lái xe cần nắm vững kỹ thuật điều chỉnh tốc độ thích hợp để ra vào số. Điều này giúp tránh việc sang số khi máy xe chưa xoay đủ vòng tua, giúp xe không bị ì hay không tăng ga mạnh được.
Trên thực tế, mỗi loại xe sẽ có ngưỡng sang số khác nhau. Vì vậy chủ xe cần tìm hiểu kỹ về ngưỡng vòng tua sang số. Việc ra vào số hợp lý khi đang leo dốc cũng giúp kéo dài tuổi thọ máy để cho xe đi nhanh hơn, vượt chướng ngại vật tốt hơn.
Để nhuần nhuyễn các thao tác đề pa lên dốc và quen thuộc cảm giác xe, quan trọng nhất là người lái phải chịu khó thực hành nhiều.
Khi tập leo dốc, lái xe có thể dùng gạch hay vật gì đó để chèn bánh xe, tránh cho xe trôi về phía sau. Như vậy sẽ giúp tâm lý người học thoải mái, an tâm hơn. Tuy nhiên dốc càng cao thì việc đề pa bằng côn càng khó khăn, đặc biệt là việc tìm ra điểm tiếp xúc của ly hợp. Lúc này hãy cố gắng tìm đúng điểm để thực hiện các bước tiếp theo.
