Nhiều ý kiến cho rằng việc đầu tư mạnh cho ô tô điện ngay thời điểm này sẽ gây tác động không tốt tới ngành sản xuất ô tô trong nước, cũng như có thể khiến nhiều doanh nghiệp sản xuất phụ trợ bị rơi vào tình trạng khó khăn.
Tuy nhiên, tại buổi tọa đàm “Xu hướng ô tô điện hóa ở Việt Nam” do báo Tiền Phong tổ chức, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Phó trưởng môn Cơ giới, Đại học Bách khoa Hà Nội, nhận định ngược lại.
PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Phó trưởng môn Cơ giới, Đại học Bách Khoa Hà Nội.
Ông Phúc cho rằng, đã đến lúc Việt Nam phải hình thành thị trường cụ thể cho ô tô điện, bởi nếu không đến năm 2025 khi xu thế điện hóa ô tô tràn ngập, chúng ta sẽ thành “vùng trũng” so với các nước trong khu vực.
Theo ông Phúc, cái khó nhất hiện nay để hình thành thị trường ô tô điện là chưa có chính sách hỗ trợ cho người bán (ở đây là nhà sản xuất) và người mua. “Ở Việt Nam thì theo tôi “không có gì để mất” bởi không trực tiếp sản xuất động cơ đốt trong nên khi thay đổi không có quá nhiều tác động”, ông Phúc cho biết. “Ai cũng cần di chuyển nên đó sẽ là một thị trường rất lớn và sẽ phát triển rất mạnh nếu thật sự được người tiêu dùng chấp nhận”.
Ông Phúc cho rằng cần áp dụng chính sách “Mời đại bàng đến Việt Nam đẻ trứng”, nghĩa là mời các nhà sản xuất đến sản xuất tại Việt Nam. Ông cũng khẳng định miễn thuế không phải thật sự là chính sách đúng đắn, bởi miễn thuế chỉ thúc đẩy phát triển các nhà nhập khẩu. Đây không phải hướng phát triển lâu dài cho ngành xe điện tại Việt Nam Nếu có chính sách đúng có thể có rất nhiều cơ hội. Đòi hỏi các ngành phát bắt tay với nhau, phối hợp nhịp nhàng.
Khái quát quá trình du nhập ô tô điện về Việt Nam trong những năm gần đây, ông Nguyễn Văn Phương – Phó Phòng chất lượng xe cơ giới – Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết ô tô điện hóa nhập về nước có tăng nhưng không đáng kể, phần lớn là xe hybrid. “Năm 2019 có khoảng 240 xe nhập khẩu vào Việt Nam; năm 2020 là hơn 400 xe và 3 tháng đầu năm 2021 là gần 600 xe. Hiện nay, ô tô điện hay hybrid vẫn được đăng kiểm cấp phép như xe bình thường, không có khó khăn gì”, ông Phương nói.
Như vậy, so với sản lượng tiêu thụ ô tô tại thị trường Việt Nam mỗi năm đang ở mức trên 400 ngàn xe thì thị phần ô tô điện đang còn quá nhỏ. Đó là một thách thức cho các nhà sản xuất và phân phối ô tô nếu muốn “bẻ hướng” sang đầu tư bán ô tô điện hóa.
Tại thị trường Việt Nam, hai hãng xe đang chào bán và phân phối chính thức mẫu xe chạy động cơ điện là Toyota và VinFast. Ngày 5/8/2020, Toyota ra mắt Corolla Cross – mẫu xe Hybrid phổ thông đầu tiên trên thị trường trong nước. Cuối tháng 3 vừa qua, hãng xe VinFast chính thức mở bán mẫu ô tô điện đầu tiên của hãng – VinFast VFe34. Đặc biệt, chỉ sau 12 giờ mở bán, hãng xe Việt nhận được tới 3.692 đơn đặt hàng, đây là một kỷ lục khó chưa từng có. Với mẫu xe Corolla Cross HV, sau hơn 9 tháng ra mắt, thống kê doanh số bán của Toyota cho biết đã có gần 1.000 xe HV được giao tới khách hàng Việt.
