Nguyên lý hoạt động của hệ thống điều hòa trên ô tô
Chu trình của hệ thống điều hòa là chu trình hoàn toàn khép kín:
Máy nén nén môi chất làm lạnh (gas lạnh) dưới áp suất cao làm khí gas tăng nhiệt độ và chạy qua dàn nóng. Dàn nóng có quạt thổi làm khí gas giảm nhiệt độ chuyển dần sang thể lỏng.
Sau đó, gas lỏng bị giảm áp suất đột ngột khi qua van tiết lưu khiến nó hóa hơi dần dần ở dàn lạnh, khi hóa hơi nó thu nhiệt xung quanh làm nhiệt độ xung quanh dàn lạnh giảm xuống và quạt dàn lạnh sẽ thổi hơi lạnh vào trong cabin.
Cuối cùng, chu trình quay lại từ đầu, khí gas được máy nén nén áp suất cao.
Những hư hỏng thường gặp trên hệ thống điều hòa
1. Xuất hiện mùi khó chịu
Trước khi hơi lạnh đến được các cửa gió và làm mát cho xe, chúng phải đi qua lọc gió điều hòa để lọc sạch mùi hôi, bụi bẩn nếu có. Nếu lọc gió bám nhiều rác, bụi bẩn hoặc côn trùng chết sẽ tạo ra mùi khó chịu trong ô tô. Bên cạnh đó, những nguyên nhân khác như bị nước vào hay chuột làm tổ cũng khiến lọc gió điều hòa hư hỏng cần phải thay thế kịp thời.
Những thói quen của con người khi sử dụng xe cũng có thể là nguyên nhân gây ra những mùi khó chịu kể trên. Chẳng hạn như mùi thuốc lá, mùi thức ăn, nước hoa, rác… lâu ngày sẽ bám chặt vào các ngóc ngách của nội thất xe. Đến khi điều hòa hoạt động, mùi từ các tạp chất được đưa khắp khoang xe gây ra mùi khó chịu.
Vì vậy, hãy thường xuyên tháo lọc gió điều hòa để vệ sinh hoặc thay thế, đồng thời kết hợp vệ sinh cả khoang nội thất với chi phí khá rẻ.
Các nhà sản xuất khuyến cáo lọc gió điều hòa cần được thay thế định kỳ sau mỗi 20.000 km. Tuy nhiên, tùy thuộc vào điều kiện sử dụng, môi trường nhiều bụi bẩn, khí hậu nóng ẩm thì sẽ phải thay thế lọc gió điều hòa sớm hơn.
2. Điều hòa không đủ mát
Điều hòa không đủ mát có thể là vì lượng gió thổi qua dàn lạnh không đủ và nhiệt độ dàn lạnh không đạt chuẩn.
Nếu là nguyên nhân đầu tiên thì bạn cần kiểm tra lọc gió điều hòa vì có khả năng lưới lọc bị tắc hoặc có vật lạ lọt vào ống thông gió.
Còn nguyên nhân thứ hai có thể là vì dàn nóng bám nhiều bụi bẩn, dàn lạnh bị đóng tuyết (bơm dư gas lạnh), phin lọc gas lạnh bị tắc, hỏng cảm biến nhiệt,… Lúc này bạn cần đưa xe vào hãng hoặc các garage uy tín để kiểm tra và khắc phục.
3. Lúc mát lúc không
Sau thời gian dài sử dụng ô tô, điều hoà có thể hoạt động không trơn tru như trước. Nguyên nhân có thể là vì:
- Bơm dư gas lạnh gây đóng tuyết trên đường ống. Đá lấp hết không cho gió lạnh thoát ra ngoài, sờ dưới taplo thấy ướt sũng. Để kiểm tra, hãy tắt điều hòa, chỉ bật quạt gió khoảng 3-5 phút, đá tan hết lại bật điều hòa thì có hơi lạnh trở lại.
- Quạt làm mát ở dàn nóng gặp trục trặc. Bạn cần kiểm tra quạt làm mát, có thể kết hợp vệ sinh dàn nóng bằng chất chuyên dụng. Tuy nhiên đừng phun nước quá mạnh vì lá tản nhiệt của dàn nóng rất mềm và mỏng.
4. Có mùi gas trong khoang xe
Mùi gas có thể xuất hiện từ môi trường do xe đang ở chế độ lấy gió ngoài. Nếu bạn đỗ tại chỗ thì đó là mùi khói xe của bạn khi qua giàn lạnh sẽ tạo ra mùi giống như mùi gas.
Trong trường hợp xe đang lấy gió trong mà vẫn nghe được mùi gas (kết hợp với việc điều hòa lạnh không sâu) thì đã có rò rỉ ở dàn lạnh. Sở dĩ là vì hệ thống điều hòa hoạt động bằng chu trình hoàn toàn khép kín nên sự rò rỉ chỉ xảy ra khi hệ thống có sự cố và hư hỏng. Trong tình huống này, bạn không thể tự giải quyết mà chỉ nên mang xe vào hãng hoặc các garage uy tín để kiểm tra và sửa chữa.
5. Điều hòa đóng ngắt liên tục
Việc đóng/ngắt điều hòa được điều khiển bởi các cảm biến và công tắc như: Cảm biến nhiệt độ, công tắc áp suất, cảm biến nhiệt độ môi trường… trong đó công tắc áp suất được lắp ở đường ống cao áp của hệ thống điều hòa. Hệ thống cảm biến sẽ bảo vệ các bộ phận bên trong bằng cách ngắt lốc lạnh khi phát hiện áp suất quá lớn trong chu trình làm lạnh. Trường hợp này, cần mang xe đến dịch vụ uy tín để được tư vấn, khắc phục.
