Theo chuyên gia tiết lộ, mức độ tổn hại khi xảy ra tai nạn phụ thuộc vào một yếu tố rất quan trọng mà ít ai để ý, đó là vị trí ngồi trên xe ô tô.
Tai nạn giao thông là điều không một ai muốn gặp phải. Tuy nhiên, khi tham gia giao thông, nguy cơ tai nạn vẫn tiềm ẩn và có thể xảy ra nếu người lái xe sơ ý, thiếu tập trung hay do một nguyên nhân khách quan từ bên ngoài. Ngày nay, các nhà sản xuất ô tô luôn cố gắng hoàn thiện khung kết cấu, trang bị các túi khí nhằm giảm thiểu mức độ chấn thương cho người ngồi trong xe nếu xảy ra tai nạn. Dù đã thực hiện các biện pháp đảm bảo an toàn tốt nhất, nhưng các nhà sản xuất ô tô cũng phải thừa nhận rằng sự bảo vệ này không thể hoàn hảo 100%.
Xem thêm Bí quyết giữ tính mạng khi gặp tai nạn ô tô
Gần đây, một nhóm chuyên gia đã tiến hành thực nghiệm giả lập các vụ tai nạn giao thông. Và kết quả thu được là các chuyên gia đã tìm ra nhiều vị trí ngồi nguy hiểm.
Với xe ô tô dòng sedan
Xe ô tô sedan là dòng xe du lịch với số chỗ ngồi từ 4 đến 5 chỗ, gầm thấp khoảng trên dưới 200mm. Xe Sedan có thiết kế mui kín với thân xe, khung liền thân. Xe có 3 khoang độc lập riêng biệt gồm khoang động cơ ở phía trước, khoang hành khách ở giữa và khoang hành lý (cốp xe) ở phía cuối. Trong đó, khoang hành khách nằm cao hơn so với khoang động cơ và khoang hành lý.
Với thiết kế đặc trưng của dòng xe sedan thì vị trí nguy hiểm nhất là vị trí cạnh người lái, ở hàng phía trước. Bởi vì khi xảy ra sự cố ở phía trực diện, người lái thường theo phản xạ tự nhiên mà đánh tay lái theo hướng né tránh cho bản thân. Do đó, ghế bên cạnh sẽ vị trí chịu tác động nặng nề hơn. Mặt khác, khi xe xảy ra va chạm trực diện, người ngồi ở hàng ghế trước sẽ dễ đập đầu và ngực vào bảng taplo hoặc kính lái, nếu dây an toàn và túi khí hoạt động không hiệu quả. Còn hàng ghế phía sau xa hơn nên lực quán tính sẽ thấp hơn.
Với dòng xe sedan, vị trí hàng ghế trước, cạnh người lái là vị trí nguy hiểm nhất. Còn vị trí an toàn thường là hàng ghế sau. Bởi như đã phân tích ở trên, nếu va chạm trực diện, hàng ghế phía sau sẽ ít hứng chịu lực tác động hơn. Trong đó, với dòng sedan 4 chỗ, vị trí ghế ngồi sau lưng ghế lái là an toàn nhất. Còn với dòng sedan 5 chỗ, vị trí ghế ngồi sau lưng ghế lái và vị trí kế bên ở giữa là hai chỗ ngồi an toàn nhất.
Xem thêm Trẻ em ngồi vị trí nào trên ô tô là an toàn nhất
Với xe ô tô dòng SUV/crossover/minivan
Xe thể thao đa dụng SUV là từ viết tắt của Sport Utility Vehicle nghĩa là dòng xe thể thao đa dụng. Xe crossover là sự kết hợp giữa dòng xe SUV và xe đô thị. Xe minivan là xe đa dụng thường sử dụng cho gia đình. Cả 3 dòng xe này đều có những điểm chung trong thiết kế như có từ 5 đến 7 chỗ. Xe có thiết kế mui kín, thiết kế thân trên khung. Xe SUV có 2 khoang riêng biệt là khoang động cơ phía trước và khoang hành khách và hành lý phía sau. Khác với xe sedan, khoang hành khách và hành lý của dòng SUV/crossover/minivan không biệt lập mà thông nhau.
Trong trường SUV/crossover/minivan xảy ra va chạm trực diện, tương tự như dòng xe sedan, vị trí ghế trước cạnh ghế lái là nguy hiểm nhất. Nguyên nhân thứ nhất do phản xạ tự nhiên của người lái bẻ lái về hướng có lợi cho mình. Nguyên nhân thứ hai do lực quán tính lớn, dễ đập đầu vào taplo hoặc gương. Theo các chuyên gia, dòng xe SUV/crossover/minivan có cấu tạo khung và cabin riêng biệt. Cụ thể là cabin được gắn vào khung xe bằng hệ thống bu-long. Trong khi khung xe mới có khả năng chống chịu va đập. Thế nên nếu bị tông từ phía sau, thì với phần cabin mỏng manh thì xe SUV/crossover/minivan rất dễ bị “bẹp dúm”, nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng người ngồi sau.
Xem thêm Gia đình Việt nên chọn xe ô tô dòng SUV hay minivan
Mặt khác, vì dòng SUV/crossover/minivan thường có 7 chỗ với 3 hàng ghế. Hàng ghế sau lại thường rất sát với cửa sau. Nên nếu bị các loại xe gầm cao như xe đầu kéo, xe tải nặng tông mạnh từ phía sau, thì cả 3 ghế ngồi của hàng cuối cùng đều là vị trí rất nguy hiểm. Một trường hợp khác, nếu đi nhanh, phanh gấp, va chạm mạnh, xe SUV/crossover/minivan rất dễ xảy ra hiện tượng “văng đuôi”. Và khi “văng đuôi” cả 3 ghế ngồi hàng cuối là nguy hiểm nhất, bởi quan tính lớn, lực văng ở đuôi lớn nhất. Trong khi ở Việt Nam, những người ngồi ở 3 ghế cuối của xe SUV thường ít khi thắt dây an toàn. Do đó, hậu quả chấn thương sẽ có thể tăng lên gấp bội.
Nếu xe SUV/crossover/minivan bị đâm ngang hông, vị trí ghế sát cửa sẽ là nơi chịu tác động mạnh nhất. Trong trường hợp không có túi khí và không thắt dây an toàn thì có thể gây chấn thương nặng, thậm chí tử vong. Tổng hợp tất cả những tình huống ở trên, với dòng xe SUV/crossover/minivan, vị trí ngồi giữa ở hàng ghế thứ hai được xem là an toàn nhất. Nguy cơ chấn thương nặng do tai nạn giao thông là thấp nhất. Ví trí ngồi ở giữa được tính toán là có khả năng giảm nhẹ hơn 60% tổn thương so với các vị trí ngồi còn lại nếu xe xảy ra va chạm.
Với xe ô tô dòng hatchback
Xe ô tô hatchback tạm dịch là dòng xe cửa phía sau. Dòng xe này có số ghế ngồi giống xe sedan là từ 4 đến 5 chỗ. Nhưng thiết kế khoang lại giống với các dòng xe SUV/crossover/minivan, gồm khoang động cơ ở phía trước và khoang hành khách cùng hành lý chung với nhau.
Cũng như các dòng xe khác, vị trí ngồi cạnh ghế lái là vị trí nguy hiểm nhất dù va chạm trực diện phía trước hay đâm từ phía sau. Trong trường hợp va chạm mạnh, người ngồi vị trí này có thể lao mạnh về phía kính chắn gió nếu không thắt dây an toàn. Các vị trí ngồi ở hàng ghế sau được đánh giá là an toàn hơn. Trong đó vị trí ngồi giữa là an toàn nhất.
Với xe ô tô dòng mini bus
Với dòng xe mini bus, 2 ghế ngồi phía trước cạnh ghế lái được xem là nguy hiểm nhất. Khi xảy ra va chạm, lực quán tính mạnh, sẽ khiến người ngồi ở hai vị trí này dễ đập đầu vào taplo hoặc văng lên kính chắn gió. Trong khi đó những hàng ghế phía sau sẽ ít chịu tác động hơn. Đặc biệt là những ghế ngồi ngược lại với hướng di chuyển là vị trí an toàn nhất. Bởi nếu xe phanh gấp, người ngồi ở những vị trí này sẽ không bị tác động nhiều bởi lực quán tính.
Nếu xe bị đâm từ hai bên, vị trí ngồi ở cạnh cửa hay cửa sổ là nguy hiểm nhất. Nếu xe bị đâm từ dưới, vị trí hàng ghế cuối cùng là nguy hiểm nhất. Kết luận, với dòng xe mini bus, vị trí ghế quay lại và vị trí các ghế ngồi giữa sẽ là an toàn nhất. Nếu đi xe mini bus dạng này, bạn nên ưu tiên chọn ngồi ở những vị trí trên.
Với dòng bus lớn
Với xe bus cỡ lớn, vị trí nguy hiểm nhất là hàng ghế dọc cửa sổ theo chiều phía bên ghế lái. Bởi thứ nhất khả năng xe chạy ngược chiều va chạm cao hơn xe cùng chiều, nên các ghế cùng chiều ghế lái sẽ nguy hiểm hơn. Thứ hai khi va chạm, kính từ các cửa sổ có thể bị vỡ, gây bị thương cho người ngồi. Ngoài ra, các ghế gần cửa ra vào cũng được đánh giá là khá nguy hiểm, vì người ngồi dễ bị thương do kính vỡ. Vị trí ngồi an toàn nhất là các ghế ở khu vực giữa. Lý tưởng nhất là các ghế quay mặt ngược lại với hướng di chuyển. Vì sẽ ít chịu tác động bởi lực đẩy quán tính nếu phanh gấp hay có va chạm.
Với dòng xe city bus
Với xe city bus, vị trí nguy hiểm nhất là 2 hàng ghế đầu tiên. Bởi nếu có va chạm trực diện thì kính chắn gió khổng lồ ở phía trước sẽ dễ “bay” thẳng vào hành khách ngồi ở 2 hàng ghế đầu tiên. Mặt khác, lực quán tính ở 2 hàng ghế này cũng mạnh hơn, khả năng tổn thương cũng cao hơn. Vị trí nguy hiểm thứ hai là hàng ghế dọc theo cửa sổ và cửa lên xuống. Bởi những vị trí này sẽ có khả năng chịu tác động nhiều nếu xe bị đâm từ hông. Vị trí an toàn khi đi xe city bus là những ghế ngồi ở giữa và bên phải. Bạn nên ưu tiên chọn các vị trí ngồi này vì sẽ ít chịu tác động mạnh khi xe gặp sự cố tai nạn.
Từ những phân tích trên có thể kết luận chung rằng, với mọi loại xe, vị trí ngồi cạnh ghế lái tiềm ẩn nguy cơ nguy hiểm cao nhất khi xe va chạm. Do đó, bạn nên tránh chọn vị trí ngồi này nếu không thật sự cần thiết. Bên cạnh đó, những vị trí hai bên gần cửa sổ hay vị trí hàng ghế cuối cũng khá nguy hiểm, nếu xe bị đâm từ hai bên hay từ dưới. Chọn vị trí ngồi an toàn, tránh chọn những vị trí nguy hiểm là một kinh nghiệm tự bảo vệ rất cần thiết, giúp hạn chế thấp nhất những thương tổn khi xảy ra va chạm, tai nạn.
Trần Quân
