Xe ô tô điện, không bao gồm xe hybrid, đã trở nên khá phổ biến trong và năm trở lại đây. Tuy nhiên, có một điểm thú vị là xe điện có lịch sử hình thành và phát triển khá lâu đời bởi chiếc xe ô tô đầu tiên hoạt động bằng điện xuất hiện từ những năm 90 của thế kỷ 19.
Theo thông tin do Bộ năng lượng Mỹ đăng tải, chiếc xe ô tô điện đầu tiên có khả năng vận hành hoàn thiện xuất hiện vào năm 1890. Chiếc xe chạy điện hoàn toàn đầu tiên tại Mỹ do William Morrison chế tạo, có khả năng vận hành ở vận tốc 22,5 km/h và chở được 6 người.
Tuy nhiên, nhà sáng lập Henry Ford của thương hiệu xe Ford sau đó đã tung ra mẫu xe Model T danh tiếng với giá thành rẻ, không những thế còn có lợi thế hơn xe điện về nhiều mặt, đã ngay lập tức thay đổi cục diện. Bên cạnh đó, giá xăng rẻ, hệ thống đường sá được xây dựng nhanh chóng cũng góp phần vào sự “tuyệt chủng” của xe điện vào năm 1935.
Mãi cho đến những năm đầu thế kỷ 21, biến đổi khí hậu cũng như những vấn đề về môi trường đã khiến nhiều nhà khoa học và những người hoạt động vì môi trường lên tiếng về ảnh hưởng của phương tiện giao thông đến môi trường, thúc giục các nhà lập pháp cũng như nhà sản xuất xe có những bước đi nhằm cải thiện tình hình. Từ đây, các tiêu chuẩn khí thải khắt khe hơn được áp dụng, các nhà sản xuất xe buộc phải cải tiến, phát triển dòng động cơ, dòng xe mới thân thiện với môi trường hơn, trong đó có xe ô tô điện.
Trong tương lai không xa, ô tô điện sẽ là đích đến và trở thành sản phẩm chủ lực của nhiều thương hiệu xe. Vậy xe ô tô điện có gì đặc biệt, có lợi thế gì so với xe chạy xăng? Dưới đây là một số điều thú vị về xe ô tô điện.
Việc bảo dưỡng xe ô tô điện tương đối dễ dàng và có chi phí thấp
Được trang bị hàng loạt công nghệ hiện đại, nhiều người lầm tưởng rằng việc bảo trì bảo dưỡng xe ô tô điện sẽ tốn kém hơn cả xe máy xăng, tuy nhiên sự thật hoàn toàn ngược lại. So với xe ô tô sử dụng động cơ xăng, xe ô tô điện có rất ít chi tiết cơ giới nên thường cần được bảo dưỡng kỹ lưỡng và nhiều công đoạn như xe động cơ đốt trong truyền thống.
Chi phí bảo dưỡng xe điện chỉ bằng một nửa so với xe động cơ đốt trong
Cụ thể, việc bảo dưỡng xe ô tô điện thông thường là quá trình đơn giản, kỹ thuật viên chỉ cần cắm máy soát lỗi của xe đối với các chi tiết và trang bị như mô-tơ điện và bộ pin. Ngoài ra các chi tiết cơ giới vận hành của xe điện cũng chỉ đòi hòi kỹ thuật viên kiểm tra bằng mắt thường, việc bảo dưỡng và thay thế cũng rất đơn giản. Vì vậy chi phí mỗi lần bảo dưỡng xe điện thường chỉ bằng một nửa so với xe ô tô sử dụng động cơ đốt trong thông thường.
Xe ô tô điện là lựa chọn đi lại hàng ngày hợp lý
Trong khu vực nội đô, hầu hết những người sử dụng phương tiện cá nhân không dành nhiều thời gian trên đường. Thống kê của Hiệp hội Các nhà Khoa học Mỹ cho thấy 70% lượng người dùng xe tại Mỹ dành chưa đến 60 phút để di chuyển bằng xe ô tô mỗi ngày. Trong khi đó các mẫu xe ô tô điện hiện nay có tầm hoạt động và thời gian hoạt động lớn hơn mức đó khá nhiều.
Ngoài ra, xe ô tô điện có thiết kế khá nhỏ gọn, linh hoạt, số lượng trạm sạc xe điện ở thời điểm hiện tại và trong tương lai gần cũng sẽ tăng lên rất nhiều, tạo điều kiện cho người sử dụng xe ô tô điện có thể sạc xe ở bất kỳ đâu. Các lợi thế này khiến cho xe ô tô điện trở thành lựa chọn hợp lý để sử dụng để đi lại hàng ngày trong thành phố.
Không phải mẫu xe ô tô điện nào cũng giống nhau
Tên gọi xe ô tô điện là danh xưng khá chung chung, trên thị trường hiện tại cũng có khá nhiều mẫu xe được gọi là xe điện, nhưng sự thực không phải như vậy nếu xét đến kết cấu và cách thức vận hành của xe:
- Xe plug in hybrid: Xe plug in hybrid là phương tiện vận hành bằng động cơ đốt trong (diesel hoặc xăng), nhưng được hỗ trợ thêm từ mô-tơ điện, giúp xe đảm bảo hiệu năng vận hành và tiết kiệm nhiên liệu hơn.
- Xe plug in hybrid chạy điện (PHEV): Về cơ bản là xe plug in hybrid, nhưng được bổ sung thêm bộ pin, giúp xe có thêm chế độ vận hành hoàn toàn bằng điện. Bên cạnh đó xe cũng có thêm tính năng thu hồi năng lượng qua cơ chế phanh và giảm tốc để sạc pin.
- Xe sử dụng pin nhiên liệu hydro: Pin nhiên liệu hydro bao gồm cực dương, cực âm và một màng điện phân. Dòng điện của tế bào pin này được sinh ra bằng việc phân tách hydro, đưa hydro từ cực dương và oxi sang cực âm. Ở đầu cực dương, chất xúc tác tách phân tử hydro thành electron và proton. Các proton sẽ chạy qua màng điện phân bằng xốp trong khi các electron sẽ bị đưa vào mạch điện, tạo ra dòng điện và nhiệt để vận hành xe.
- Xe ô tô điện sử dụng pin sạc: Cuối cùng là xe ô tô điện đúng nghĩa, sử dụng dòng điện để vận hành mô-tơ diện và nhiều tính năng trên xe mà không cần đến sự hỗ trợ của bất kỳ quá trình hay công nghệ nào khác.
Sử dụng xe điện sẽ giúp giảm đáng kể lượng tiêu thụ xăng dầu
Hiệp hội các nhà Khoa học Mỹ từng công bố một khảo sát vào năm 2013, cho thấy có đến 42% hộ gia đình ở Mỹ sử dụng các mẫu xe điện có ở thị trường lúc bấy giờ, con số này hiện tại có lẽ đã tăng lên khá nhiều. Nhưng điều quan trọng là, chỉ với 42% hộ gia đình sử dụng xe điện, lượng tiêu thụ dầu mỗi năm đã giảm được 350 triệu thùng.
Việc sạc xe điện dần trở nên dễ dàng và nhanh chóng
Tại Mỹ và nhiều quốc gia châu Âu, nơi chính phủ khá ưu tiên việc sử dụng xe ô tô điện, số lượng trạm sạc điện hiện đang khá nhiều, nhằm tạo điều kiện cho người sử dụng xe ô tô điện có thể sạc ở mọi lúc mọi nơi. Các quốc gia này cũng đã lên kế hoạch xây dựng thêm nhiều trạm sạc điện cho xe ô tô từ nay đến 2030 nhằm chuẩn bị cho kỷ nguyên sử dụng xe điện hoàn toàn sắp đến.
Thời gian sạc đầy pin xe điện chỉ chưa đến 1 giờ đồng hồ
Về thời gian sạc, công nghệ pin cũng như công nghệ sạc dòng cao hiện đại cho phép người dùng có thể sạc xe điện trong thời gian ngắn. Ví dụ như chiếc Tesla Model S với khả năng tương thích dòng sạc cao, khi cắm sạc tại trạm sạc cấp tốc, bộ pin của xe có thể được sạc từ 0 – 100% trong chưa đầy một giờ đồng hồ.
Tại Việt Nam cũng bắt đầu xuất hiện các trạm sạc điện lắp ở hầm chung cư, các trạm sạc điện của Vinfast xây dựng, tạo đà cho sự phát triển mở rộng của mẫu xe điện Việt Nam Vinfast VF e34.
Hiệu suất và độ thân thiện của xe ô tô điện rất cao
Các mẫu xe sử dụng động cơ đốt trong chỉ có hiệu suất khá thấp, chỉ có thể chuyển đổi 14 – 26% năng lượng trong ắcquy để vận hành một số tính năng trên xe. Trong khi đó xe điện có hiệu suất chuyển đổi đến 80% năng lượng của bộ pin để có thể vận hành toàn bộ xe.
Ngoài ra, xe điện còn không phát thải, không tạo ra tiếng ồn, giúp giảm thiểu vấn đề ô nhiễm không khí cũng như ô nhiễm tiếng ồn, hoàn toàn đáp ứng các quy định của chính phủ về khí thải và âm thanh.
Độ an toàn của xe điện hoàn toàn có thể làm an tâm người tiêu dùng
Nhiều người tỏ ra lo ngại về độ an toàn của xe điện, nhưng cần nhớ rằng để có thể được bán ra thị trường, xe điện cũng đã trải qua nhiều bài kiểm tra và đánh giá về độ an toàn tương tự như xe động cơ đốt trong. Trong trường hợp xe bị mất điện khi gặp tai nạn, hệ thống túi khí trên xe vẫn có thể bung như bình thường.
Nếu nói về an toàn hệ thống điện, các nhà sản xuất thường trang bị cho xe hệ thống điện đạt chuẩn công nghiệp với hiệu năng cao, khả năng chịu đựng va đập và mài mòn tốt. Cùng với đó là các hệ thống và trang bị chống rò rỉ, chập điện vô cùng hiệu quả.
Nhiều mẫu xe điện có khả năng đạt vận tốc cao, không hề kém xe chạy xăng
Xe điện có mômen xoắn lớn, gia tốc cực đại có thể đạt được rất nhanh, dễ dàng tạo được sự phấn khích cho người dùng. Với những người yêu tốc độc, các nhà sản xuất cũng có một số mẫu xe điện có khả năng di chuyển với vận tốc 160 – 210 km/h. Cá biệt mẫu xe điện Ellica có khả năng đạt vận tốc 370 km/h.
Thị trường xe điện lớn nhất thế giới hiện nay là Trung Quốc
Trung Quốc không chỉ là thị trường xe ô tô lớn nhất thế giới mà cũng đồng thời là nơi tiêu thụ lượng lớn xe ô tô điện trên toàn thế giới. Không chỉ vậy, đây cũng là nơi có số lượng thương hiệu xe ô tô điện đông đảo và ngày càng nhiều hãng xe mới gia nhập vào thị trường tương lai này.
Trung Quốc là thị trường xe điện lớn nhất thế giới
Sử dụng xe điện giúp giảm ảnh hưởng của con người đến biến đổi khí hậu
Như đã nêu ở trên, xe điện khi vận hành không phát thải, vì vậy việc sử dụng xe điện sẽ phần nào giúp giảm tình trạng biến đổi khí hậu. Trong tương lai, khi người tiêu dùng tìm đến xe điện nhiều hơn, lượng lớn phương tiện cá nhân chuyển đổi từ xe động cơ đốt trong sang xe điện, tình trạng biến đổi khí hậu, nóng lên toàn cầu dự kiến sẽ dể kiểm soát hơn, hạn chế được các thay đổi tiêu cực như băng tan, thiên tai hay ô nhiễm môi trường.
Nam Phương