Cao tốc là những con đường có 2 chiều tách biệt, mỗi chiều 2 – 3 làn, cho phép người điều ô tô lưu thông với tốc độ cao (60, 80, 100, 120 km/h). Do đó, khi nhiều xe cùng di chuyển với tốc độ cao, nếu tài xế không có kỹ năng lái xe, xử lý tình huống cơ bản thì rất dễ xảy ra va chạm giao thông.
Giữ khoảng cách với xe phía trước và không chạy bám đuôi
Giữ khoảng cách an toàn là điều rất quan trọng để giúp xe đi sau có đủ thời gian và quãng đường để phanh/đánh lái. Đặc biệt khi chạy trên cao tốc, những làn cho phép chạy 100 km/h, 120 km/h thì càng phải lưu ý điều này để tránh những tai nạn đáng tiếc. Ngoài ra, việc duy trì khoảng cách đủ lớn giúp chúng ta có thể kiểm soát được phần không gian phía trước của chiếc xe liền kề với mình. Từ đó bạn sẽ dễ dàng phản ứng hơn trước các tính huống bất ngờ.
Thông tư 31/2019 của Bộ GTVT thay thế Thông tư 91/2015 quy định chi tiết đối với tốc độ tối đa được phép của từng loại phương tiện sẽ có hiệu lực từ ngày 15/10/2019. Thông tư 31/2019 còn quy định về khoảng cách an toàn giữa hai xe khi tham gia giao thông ứng với từng tốc độ cụ thể của xe.
– Xe chạy với tốc độ lớn hơn 80 km/giờ và nhỏ hơn hoặc bằng 100 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 70 m.
– Xe chạy với tốc độ lớn hơn 100 km/giờ và nhỏ hơn hoặc bằng 120 km/giờ, khoảng cách an toàn tối thiểu là 100 m.
Ví dụ:
Xe 1 và xe 2 đều đang đi ở làn trong cùng giới hạn tốc độ cao nhất, xe 1 bắt buộc phải giữ khoảng cách với xe 2 và xe 3. Nếu muốn vượt xe 3, xe 1 cần đợi xe 2 chuyển sang làn ngoài xong, thông thoáng tầm nhìn, nháy pha cho xe 3 để xin vượt. Nếu đợi lâu mà xe 2 không chuyển làn, trong khi xe 1 đang muốn vượt, thì cần nháy pha cho xe 2.
Không đột ngột chuyển làn
Mỗi chiều trên cao tốc thường sẽ có 2 – 3 làn, tương ứng với các mức tốc độ cho phép khác nhau (60 km/h, 80 km/h, 100 km/h hoặc 120 km/h), vì vậy không nên đột ngột chuyển làn.
Thứ nhất, chỉ được chuyển làn ở những đoạn cho phép (vạch đứt, có biển báo). Thứ hai, khi xác định chuyển làn, cần bật xi nhan để báo hiệu cho xe phía sau ở làn bên kia. Bên cạnh đó, cần quan sát kỹ để giữ khoảng cách an toàn rồi mới tiến hành chuyển làn.
Ví dụ, nếu đang đi 70 km/h ở làn trong cùng (cho phép chạy 60 – 100km/h), thì khi nhập sang làn giữa, bạn phải tăng tốc và duy trì ở trong khoảng 80 – 120 km/h.
Di chuyển đúng tốc độ của làn
Cao tốc là nơi giúp chủ xe ô tô tiết kiệm thời gian di chuyển. Do đó, nếu làn trong cùng cho phép chạy 120 km/h nhưng người lái chỉ chạy 80 km/h thì sẽ cực kì khó chịu cho những người phía sau.
Xác định vị trí điểm dừng, đỗ theo quy định
Những chặng dừng chân trên cao tốc có tác dụng để nghỉ ngơi hoặc xử lý sự cố. Bạn nên chú ý bật xi nhan chuyển làn và quan sát kỹ các xe đi phía sau và phía trước.
Nếu cần dừng xe khẩn cấp hoặc đưa xe ra khỏi làn đang chạy nhưng không được, cần phát tín hiệu để những tài xế phía sau có thể quan sát, thường là bằng biển báo tam giác. Ngoài ra, khi di chuyển từ làn dừng/đỗ sang làn khác cũng tránh vọt ga ngay lập tức.
Trên đường cao tốc, làn ngoài cùng bên phải được tách biệt bằng vạch liền dành cho các xe gặp sự cố có thể dừng lại, hoặc dành cho những xe ưu tiên trong trường hợp khẩn cấp có thể chạy như xe chữa cháy, xe cứu thương, xe công an…
Giảm tốc độ khi trời mưa lớn
Khi trời mưa, sức bám của bánh xe và mặt đường giảm, nếu cần phanh gấp thì quãng đường sẽ dài hơn nhiều so với điều kiện bình thường và có thể gặp phải nguy hiểm. Vì thế, khi chạy cao tốc khi trời mưa lớn, cần chú ý giảm tốc độ và quan sát rõ hai bên kính chiếu hậu. Thông tư 31/2019 của Bộ Giao thông Vận tải quy định các trường hợp phải giảm tốc độ, trong đó có “trời mưa; có sương mù, khói, bụi; mặt đường trơn trượt, lầy lội, có nhiều đất đá, vật liệu rơi vãi”.
Vào – ra cao tốc đúng cách
Căn cứ vào khoản 1 Điều 26 Luật Giao thông đường bộ năm 2008:
– Khi vào đường cao tốc phải có tín hiệu xin vào và phải nhường đường cho xe đang chạy trên đường; khi thấy an toàn mới cho xe nhập vào dòng xe ở làn đường sát mép ngoài; nếu có làn đường tăng tốc thì phải cho xe chạy trên làn đường đó trước khi vào làn đường của đường cao tốc.
– Khi ra khỏi đường cao tốc phải thực hiện chuyển dần sang làn đường phía bên phải. Nếu có làn đường giảm tốc thì phải cho xe chạy trên làn đường đó trước khi rời khỏi đường cao tốc.
Tạo thói quen quan sát đều cả 3 gương
Hãy tập và hình thành thói quen nhìn lướt qua cả ba gương: gương chiếu hậu bên trong, gương bên lái và gương bên phụ để quan sát được đa chiều hơn, đảm bảo an toàn.
Cụ thể, khi vượt và chuyển làn, bạn nên kiểm tra xem có xe nào đang đi tới từ phía sau hay không. Đặc biệt, bạn nên lắp thêm gương cầu lồi nhỏ góc gương lái/phụ và gương chiếu hậu. Ngoài ra, khi trời tối, một số loại gương chiếu hậu chống chói tự động còn giảm bớt phản xạ đèn pha của những xe phía sau.
