Chiếc BMW 25 năm tuổi này là chiếc xe cũ nhất tôi từng trải nghiệm và nó thực sự là một cỗ máy được sinh ra dành cho người mê lái xe, một “Ultimate Driving Machine”!
Mốc son trong lịch sử Series 5
Bảy triệu kilômét là tổng quãng đường các kỹ sư BMW đã chạy thử nghiệm để hoàn thiện mẫu Series 5 đời thứ 3 trước khi trình làng mẫu sedan này vào năm 1987. Đó là cái thời mà mục tiêu chính của hãng xe xứ Bavaria vẫn là tạo ra những chiếc xe mang lại trải nghiệm lái tốt nhất trong từng phân khúc mà họ tham gia. Đó là lúc mà BMW thử nghiệm xe tại sa mạc trắng Lapland hay đến tận dãy An-pơ chỉ để đảm bảo rằng dòng E34 có thể hoạt động bền bỉ tại những vùng khí hậu khắc nghiệt nhất.
Hơn 120 chiếc E34 nguyên mẫu được tạo ra để phục vụ quá trình thử nghiệm, hơn 500 chiếc E34 phiên bản tiền sản xuất thương mại được ráp thử để đảm bảo rằng khi những chiếc xe thương mại đầu tiên đến tay khách hàng, mọi lỗi vặt đã được giải quyết triệt để. Đối với không ít người hâm mộ BMW, E34 là thế hệ vàng của dòng Series 5 bởi chúng sở hữu sự kết hợp hoàn hảo giữa cảm xúc sau vô lăng, sự êm ái trên hành trình dài và độ bền bỉ của các chi tiết cơ khí. Nói ngắn gọn: BMW Series 5 đời E34 là lựa chọn hoàn hảo cho những người đang tìm kiếm 1 chiếc sedan êm ái nhưng vẫn lái hay. Trong vòng 9 năm từ 1987 đến 1996, đã có tới 1.333.412 chiếc E34 được sản xuất tại nhà máy BMW ở Dingolfing, Đức. Trong số đó, vẫn còn 269.806 chiếc vẫn còn có thể hoạt động trên đường phố.
Chiếc 525i đời 1995 trong bài viết hôm nay cũng có lịch sử vô cùng thú vị. Đầu năm 2018, một nhóm người trẻ đam mê xe ở Bắc Giang đang quyết định đi tìm bằng được một chiếc BMW E34 để về phục chế. Sau nhiều tháng trời ròng rã với không ít lần ôm tiền đi rồi lại ngậm ngùi ra về vì chậm hơn người người mua đến trước … 5 phút, cuối cùng thì anh Quang (chủ xe) đã tìm được một chiếc E34 ưng ý. Đó là chiếc xe nguyên bản màu trắng được bán thanh lý bởi Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Vì là xe thanh lý nên phải lưu kho tới 4 năm, không lăn bánh nên chiếc 525i này không tránh khỏi bị mục vài chỗ ở dàn vỏ và gầm xe. Tuy vậy, động cơ, hộp số và hệ dẫn động vẫn tương đối tốt, hoạt động êm ái. Theo anh Hải, người cùng tham gia dọn xe với anh Quang, chọn xe trên 20 tuổi không khó, điều khó khăn nhất là chọn được chiếc xe nào có nội thất còn tươm tất. Nghe có vẻ như khá phi lý nhưng bằng kinh nghiệm sửa xe nhiều năm, anh Hải nhận thấy rằng các chi tiết nhỏ trong nội thất mới là thứ khó tìm kiếm, còn các linh kiện động cơ hay dàn gầm thì dễ kiếm hơn nhiều. Đó là lý do khi vừa nhìn thấy chiếc 525i đời 1995 này, những người mê xe Bắc Giang đã ngay lập tức xuống tiền và kéo xe về xưởng.
Quá trình phục chế chiếc xe hết khoảng 45 ngày với sự trợ giúp đắc lực là Youtube. Những công đoạn như gò, hàn lại phần vỏ bị mục tốn khá nhiều công sức của chủ xe kiêm chủ xưởng sửa chữa đến từ Bắc Giang. Những chi tiết cần thay định kỳ như doăng mặt máy, bugi là cần thiết để khối động cơ có tuổi đời ¼ thế kỷ hoạt động trơn tru, bền bỉ. Má phanh, dầu máy, dầu phanh, lá côn và một vài chi tiết nhỏ khác cũng được thay thế cho chiếc 525i E34.
Theo chia sẻ của anh Hải, hệ thống làm mát động cơ là thứ cần được quan tâm nhiều nhất đối với những chiếc BMW cũ. Trên chiếc 525i này, toàn bộ ống dẫn cao su và van hằng nhiệt đã được thay thế mới. Tuy nhiên, bệnh “sôi nước” vẫn liên tiếp diễn ra, đôi khi là sau vài chục kilô-mét, đôi khi chỉ cần vài trăm mét lăn bánh. Anh Quang và anh Hải đã rất chật vật đi tìm nguyên nhân cho hiện tượng này trong vòng 3 tháng trời, đôi lúc tưởng chừng như đã bỏ cuộc. Nguyên nhân hóa ra lại vô cùng đơn giản: nắp đậy dàn tản nhiệt của chiếc xe đã bị mọt, dẫn tới việc không đảm bảo được áp suất cần thiết cho nước làm mát. Với một nắp đậy mới, chiếc 525i đời 1995 đã hoạt động đúng như mong muốn.
Thiết kế trường tồn với thời gian
So với đời E28 trước đó, BMW Series 5 đời E34 là sự cải tiến lớn về mặt thiết kế. Dòng xe này vẫn kế thừa ngôn ngữ thiết kế vuông vức của thế hệ trước đó nhưng mọi góc thô đã được gọt dũa để trông hiện đại và sang trọng hơn.
Nổi bật nhất ở phần đầu xe là cụm 4 đèn tròn đặc trưng của BMW. E34 là một trong những dòng xe đầu tiên có đèn pha dạng bóng chiếu (projector) và điều đó khiến chiếc xe này trông hiện đại hơn tuổi đời của nó. Mặt ca lăng hình quả thận trông rất nhỏ gọn và dàn trải theo bề ngang, cá nhân tôi vẫn có cảm tình với những chiếc mũi nhỏ nhắn của BMW đời trước hơn so với những lỗ mũi khổng lồ của BMW hiện đại. Tấm cản trước cũng được thay mới theo phong cách của phiên bản Alpina hiệu suất cao.
Nhìn sang bên hông, bạn sẽ thấy đa phần số tiền được “đắp” vào chiếc xe cổ này được dành cho những thứ gì. Bộ vành Alpina đa chấu 17 inch kết hợp với bộ phanh Brembo mang lại điểm nhấn vô cùng nổi bật ở thân xe. Thật khó tin khi một bộ vành 17 inch trông lại to lớn và thể thao đến vậy trên một chiếc xe cổ, nhất là khi bạn nhận ra rằng vành nguyên bản của Toyota Camry cũng có kích thước 17 inch.
Chủ xe đã trang bị bộ lốp Michelin kích cỡ 215/45 R17 trước, 245/45 R17 sau. Chiếc 525i này cũng sở hữu hệ thống treo với các thanh giảm chấn, cùng các rô tuyn mới cứng, mang lại sự êm ái và trải nghiệm thể thao hơn. Theo anh Hải, chiếc 525i này được hạ gầm thấp hơn 50 mm so với nguyên bản, tương đương với phiên bản Alpina “xịn”. Anh không sử dụng cản trước nguyên bản của Alpina B10 vì không phù hợp với cơ sở hạ tầng tại Việt Nam. Tất nhiên, bộ tem sườn đặc trưng của Alpina cũng được dán lên chiếc 525i này.
Chiếc 525i đời 1995 mang trên mình rất nhiều nét thiết kế đặc trưng của BMW thời đó. Ta thấy nắp capô vỏ sò được gập mép ở vùng tiếp giáp với mặt ca lăng. Một nét đặc trưng không thể thiếu khác là đường “thắt lưng” bao quanh thân xe, chạy song song với đường tem Alpina. Những cột A, B C cũng rất mỏng so với xe hiện đại, mang đến ấn tượng về sự hoài cổ. Tất nhiên, người hâm mộ BMW chân chính sẽ nhận ra móc khuyết Hofmeister Kink ở cột C, thiết kế kinh điển của mọi chiếc xe BMW.
Phần đuôi xe không có quá nhiều thay đổi so với nguyên bản. Ta có một cánh gió siêu nhỏ gắn liền nắp khoang hành lý, những cụm đèn hậu vuông vức và 2 ống xả được xếp gọn về một bên tấm cản va sau. Đấy là những đường nét đặc trưng của xe BMW trước thời Chris Bangle tiếp quản nhiệm vụ thiết kế xe BMW. Thực sự mà nói, những đường thẳng không bao giờ lỗi thời!
Chiếc BMW Series 5 này có ngoại hình gọn gàng và mang lại ấn tượng rằng chiếc xe này nhỏ hơn nhiều so với thông số kích thước. Trên thực tế, chiếc xe này có kích thước vẫn nhỉnh một chút với một chiếc sedan hạng C hiện đại. Xe có chiều dài x rộng x cao lần lượt là 4.720 x 1.750 x 1.420 mm, chiều dài cơ sở 2.760 mm. Đây là kích thước khiến chiếc xe đủ nhỏ gọn khi đi phố nhưng cũng vẫn đủ rộng cho 4 người lớn.
Trải nghiệm không lỗi thời
Bước vào trong xe, ta sẽ thấy những đường nét thiết kế không bày vẽ, không thừa thãi. Sự thực dụng và khoa học trong từng vị trí đặt nút bấm vẫn luôn là nét riêng biệt của BMW kể cả trong quá khứ cũng như hiện tại. Chủ xe đã độ vô lăng M5 đời E28 cho chiếc E34 này và đối với tôi, đó quả là một trải nghiệm đặc biệt. Cái vô lăng nó chỉ cần là cái vô lăng thôi, chẳng cần nút bấm gì ngoài còi xe!
Cầm vào nó, bạn chỉ có một việc duy nhất: lái xe và tận hưởng trải nghiệm với chiếc xe. Không phím điều hướng, không đàm thoại rảnh tay, không chỉnh âm lượng. Tay trái nắm gọn vị trí 9 giờ, tay phải bất giác hạ thấp một chút. Đây rồi! Một cần số của hộp số sàn 5 cấp được đặt ở vị trí hoàn hảo để tay phải bạn thao tác.
Chân trái đạp chân côn tương đối nặng, tay phải gạt ngang và hất lên, chân phải đệm ga. Mọi thao tác dường như được lập trình sẵn trong trí óc tôi – một bộ kỹ năng đã cũ nay bỗng chốc trỗi dậy, sinh động và tươi mới vô cùng sau khi trải nghiệm hàng chục xe số tự động suốt hơn 1 năm qua.
Đúng vậy! Chiếc 525i này được sinh ra để trở thành bạn đồng hành của những kẻ nghiện ôm vô lăng. Chiếc xe dù đã 25 năm tuổi nhưng vẫn sở hữu mức công suất tương đối ổn. Đây là phiên bản được sản xuất gần cuối dòng đời E34 nên sở hữu động cơ 6 xy-lanh thẳng hàng M50B25TU sản sinh công suất tối đa 184 mã lực tại 6.000 vòng/phút, lực mô-men xoắn tối đa 237 Nm tại 4.200 vòng/phút. So với đời máy M20 cũ hơn, M50B25TU có 4 van trên mỗi xy-lanh (M20 vẫn sử dụng kết cấu 2 van/xy-lanh) và có tỷ số nén tốt hơn, đạt mức 10,5:1. M50B25TU cũng sở hữu hệ thống biến thiên thời điểm mở van nạp (VANOS), công nghệ rất tân tiến tại thời điểm 25 năm trước.
Đạp thốc ga, chiếc xe tăng tốc tương đối nhanh và êm ái, khối động cơ I6 không gào thét như những động cơ 4 xy-lanh của các hãng xe bình dân khác. Theo công bố của nhà sản xuất, chiếc 525i đời 1995 này cần khoảng 8,4 giây để tăng tốc lên 100 km/h, thông số hoàn toàn có thể chấp nhận được với tuổi đời của chiếc xe. Trải nghiệm thực tế của tôi cho thấy chiếc xe này cho cảm giác tăng tốc nhanh hơn nhiều so với thông số trên giấy tờ, phần lớn là vì khối động cơ này có lực mô-men xoắn ở dải vòng tua thấp đến trung rất tốt.
Sức mạnh động cơ chỉ là một phần của trải nghiệm hấp dẫn mà chiếc xe cổ này mang lại. Những năm 80, 90 là thời mà các kỹ sư BMW dường như sở hữu “phép thuật”: họ tạo ra được những chiếc xe không chỉ êm ái khi chạy 200 km/h tại Autobahn mà còn mang lại cảm giác lái gây nghiện. Đặc biệt hơn trải nghiệm vừa thể thao, vừa êm ái đó không chỉ được dành cho những biến thể cao cấp nhất như M3 hay M5 mà ngay cả những chiếc xe “bình dân” như 525i cũng có!
Hệ thống hộp lái kiểu cũ, dùng bi thép để truyền động cung cấp một lượng trợ lực vừa đủ và phản hồi chính xác cảm nhận mặt đường lên đôi tay người lái. Khung gầm chắc chắn kết hợp với hệ thống treo có khả năng kiểm soát thân xe tuyệt vời khi vào cua, mang lại trải nghiệm vô cùng thỏa mãn cho tôi – một người đã quá quen thuộc với những cỗ máy đắt tiền.
Kết luận
Nếu bạn chưa từng trải nghiệm một chiếc BMW nào trong khoảng những năm 80 cho đến đầu 2000 thì bạn không bao giờ thấu hiểu ý nghĩa chân phương nhất của khẩu hiệu “Ultimate Driving Machine” mà BMW vẫn dùng trong nhiều năm qua. Khẩu hiệu sẽ dễ dàng bị lãng quên nếu như chúng không thực sự có ý nghĩa và gắn liền với những giá trị cốt lõi của thương hiệu.
Lái một chiếc BMW bất kỳ, bạn sẽ thấy chúng không chỉ là những phương tiện đơn thuần, không phải là thứ đưa bạn từ điểm A đến điểm B. Chúng toát lên một tinh thần chung, rằng chúng là xe dành cho người mê lái, là người bạn đồng hành hoàn hảo cho những người tìm thấy niềm vui trên mỗi chặng đường chỉ bằng việc lái xe. Dù tinh thần đó đã phần nào mai một trên những sản phẩm mới của BMW nhưng những chiếc BMW của thế kỷ 20 thực sự là những sự biểu đạt tuyệt vời của slogan: “Ultimate Driving Machine”.
Vĩ Phạm (Tuoitrethudo)
Nguồn: XeHay