Hộp số vô cấp CVT có thiết kế và thao tác vận hành tương đối đơn giản, ít gặp phải các lỗi trục trặc kỹ thuật trong quá trình sử dụng.
Hộp số vô cấp là gì?
Hộp số vô cấp, hộp số biến thiên vô cấp hay còn gọi là hộp số CVT, không giống như hộp số truyền thống, hộp số vô cấp không có các cặp bánh răng mà hoạt động dựa trên hệ thống ròng rọc và dây đai truyền cho phép thay đổi vô cấp và liên tục.
Cấu tạo hộp số vô cấp CVT
Hầu hết hộp số vô cấp CVT đều có những bộ phận chính như đai truyền bằng kim loại hay cao su có công suất cao, hai puli có hình dạng nửa hình chóp nón, hệ puli có đầu vào thay đổi gắn với trục quay động cơ, hệ puli đầu ra dẫn đến bánh xe. Hộp số vô cấp xe ô tô CVT cũng được trang bị bộ vi xử lý và các cảm biến. Sự khác biệt của hộp số vô cấp và có cấp là hộp số có cấp có các cấp số từ 1 đến 6, còn hộp số vô cấp không hề có các cấp số.
Trên thị trường Việt Nam có khá nhiều mẫu xe sử dụng hộp số vô cấp như Nissan Juke, Toyota Corolla Altis, Honda City, Honda Odyssey, Infiniti QX 60… Toyota Corolla Altis với phiên bản 1.8V sử dụng hộp số vô cấp Toyota Altis đang là một trong những dòng xe hút khách trên thị trường Việt Nam bên cạnh hộp số vô cấp Honda City.
Về cách thức hoạt động thì hộp số biến thiên vô cấp có cách sử dụng tương tự với hộp số tự động, các ký hiệu và cách chuyển số tương tự.
Ưu điểm của hộp số vô cấp
Hộp số vô cấp CVT có thiết kế và thao tác vận hành tương đối đơn giản, ít gặp phải các lỗi trục trặc kỹ thuật trong quá trình sử dụng. Chi phí sửa chữa, bảo hành, hao tốn nhiên liệu của hộp số thấp hơn so với hộp sô tự động.
Hộp số vô cấp CVT vận hành đơn giản
Với đặc điểm có thể thay đổi tỷ số truyền động tối ưu ở mọi dải tốc độ, nên hộp số vô cấp CVT giúp xe tiết kiệm nhiên liệu hơn so với hộp số tự động dùng bánh răng với các cấp số thông thường. Để có được hiệu quả người lái xe ô tô cần phải nắm vững kỹ thuật khi điều khiển xe ô tô cần vào số nhẹ nhàng, tránh thốc ga.
Ưu điểm nữa của hộp số vô cấp ô tô là thiết kế và nguyên lý vận hành đơn giản nên người lái xe có thể vận hành xe một cách đơn giản. Độ ồn của xe cũng được giảm (ở một số xe trang bị cách âm tốt) với số vòng tua tối ưu trong mọi tốc độ di chuyển. Giảm thất thoát lực so với hộp số tự động thông thường, nhờ đó động cơ xe tăng tốc nhanh hơn.
Nhược điểm của hộp số vô cấp
Nhược điểm của hộp số vô cấp CVT được người sử dụng nhắc đến là không chịu được mô men xoắn cao, khó đưa đến cảm nhận cho người lái cảm giác khi chuyển số. Việc sử dụng dây đai để dẫn động cũng là nhược điểm lớn của hộp số biến thiên khi dây đai có thể bị trượt, giãn sau quá trình sử dụng làm giảm hiệu suất hoạt động của động cơ xe.
Nhược điểm của hộp số biến thiên vô cấp nằm ở hệ thống dây đai curoa
Cũng chính vì nhược điểm này mà hộp số vô cấp chỉ thích hợp cho những dòng xe cỡ nhỏ, không ưu tiên sức kéo và tải trọng lớn. Nếu không được trang bị hệ thống cách âm tốt thì hộp số vô cấp tạo nên tiếng ồn lớn. Lời khuyên của các chuyên gia là sau 50.000 km người sử dụng cần thay mới hệ thống dây curoa để đảm bảo hệ thống hoạt động tốt.
Tuổi thọ dầu của hộp số vô cấp cũng thấp hơn hộp số thường và cần được thay mới thường xuyên, lưu ý cũng cần thay đúng loại dầu có chỉ số thích hợp.
Minh Tuấn