Ắc quy ô tô loại nào tốt? Ắc quy ô tô dùng được bao lâu thay? Sau đây là kinh nghiệm kiểm tra, mua và thay bình ắc ô tô.
Ắc quy ô tô có tác dụng gì?
Ắc quy ô tô giúp tích trữ năng lượng ở dạng hoá năng và biến đổi hoá năng thành điện năng, đảm nhận vai trò là nguồn cấp điện chính cho ô tô khi xe chưa khởi động.
Khi động cơ ô tô hoạt động, động cơ dẫn động máy phát điện ô tô hoạt động theo. Máy phát điện chạy giúp nạp điện cho ắc quy cũng như cấp điện cho toàn bộ các thiết bị điện trên xe. Nhưng khi xe tắt máy, động cơ không hoạt động, máy phát điện cũng không hoạt động, lúc này ắc quy sẽ trở thành nguồn cung cấp điện chính cho xe nhờ năng lượng tích trữ. Ắc quy giúp cấp điện cho hệ thống khởi động để nổ máy xe, đồng thời cấp điện cho những phụ tải trên xe như hệ thống đèn xe, hệ thống âm thanh xe… khi động cơ xe chưa hoạt động.
Ắc quy ô tô dùng được bao lâu?
Theo các nhà sản xuất, tuổi thọ bình ắc quy ô tô khoảng 100.000 km (hoặc 4 – 5 năm) vận hành. Tuy nhiên đây chỉ là thời gian sử dụng ắc quy trong điều kiện lý tưởng. Còn thực tế, tuổi thọ ắc quy thường chỉ từ 2 – 3 năm bởi còn phục thuộc vào rất nhiều yếu tố như thời tiết, thói quen sử dụng xe, bảo dưỡng…
Nên dùng ắc quy khô hay nước?
Ưu nhược điểm ắc quy nước
Bình ắc quy ô tô có cấu tạo gồm nhiều ngăn kim loại. Trong các ngăn này chứa axit H2SO4. Ắc quy nước (còn gọi là ắc quy ướt hay ắc quy truyền thống) là loại ắc quy chứa axit H2SO4 ở dạng lỏng.
Ưu điểm:
- Dòng phát khoẻ hơn ắc quy khô
- Giá bán thường rẻ hơn ắc quy khô
- Để lâu không sử dụng vẫn có thể hồi điện
- Khi hết điện sẽ hết từ từ, không hết đột ngột như ắc quy khô
Nhược điểm:
- Cần bổ sung điện dịch, nạp điện, bảo dưỡng định kỳ
- Để lâu không dùng bị hết điện (dẫn đến không nổ được máy xe)
- Tuổi thọ thấp hơn ắc quy khô
- Khả năng phục hồi điện áp chậm hơn ắc quy khô
- Dung dịch axit trong bình ắc quy nếu bị rò rỉ có thể bốc hơi gây gỉ sét các chi tiết xung quanh
Ưu nhược điểm ắc quy khô
Ắc quy khô là loại ắc quy thiết kế kín khí, cũng chứa axit H2SO4 như ắc quy nước nhưng H2SO4 ở dạng gel sệt. Do ắc quy không cần bảo dưỡng nên còn được gọi là ắc quy miễn bảo dưỡng.
Ưu điểm:
- Không cần bổ sung điện dịch, nạp điện, bảo dưỡng định kỳ như ắc quy nước
- Để lâu không bị hết điện
- Không có mùi, không bị bốc hơi gỉ sét như ắc quy nước
- Dòng điện nạp vào cao nên phục hồi điện áp nhanh hơn ắc quy nước
- Tuổi thọ cao hơn ắc quy nước
Nhược điểm:
- Giá bán cao hơn ắc quy nước
- Khi bị hết điện sẽ hết điện đột ngột không hết điện từ từ như ắc quy nước
Ngày nay đa phần người dùng ô tô chọn sử dụng ắc quy khô vì không đòi hỏi phải kiểm tra và bảo dưỡng nhiều, cũng như dùng an toàn hơn. Riêng những xe tải lớn thì thường dùng ắc quy nước vì có dòng phát lớn.
Các thông số cần lưu ý khi mua bình ắc quy ô tô
Khi mua bình acquy ô tô cần lưu ý các thông số sau:
Dung lượng lưu trữ
Dung lượng lưu trữ RC (Reserve Capacity) là khả năng lưu trữ điện của bình acquy. Đơn vị tính là Ah (Ampe giờ). Ví dụ bình acquy ô tô có dung lượng 50Ah thì sẽ có thể phát ra dòng điện 10A liên tục trong 5 giờ hoặc 5A liên tục trong 10 giờ. Khi cường độ dòng điện phóng ra lớn thì thời gian sẽ nhỏ và ngược lại.
Dung lượng lưu trữ của các loại bình ắc quy xe hơi thường từ 40 đến 100Ah. Trong đó phổ biến nhất ở mức 40Ah, 45Ah, 50Ah, 60Ah, 75Ah… Tuỳ theo dòng xe cũng như nhu cầu sử dụng mà người dùng có thể chọn loại bình ắc quy có dung lượng lưu trữ phù hợp.
Điện áp
Điện áp là hiệu điện áp chênh lệch giữa 2 hai đầu cực của bình ắc quy. Hầu hết ắc quy ô tô đều có điện áp 12V.
Dòng khởi động nguội
Dòng khởi động nguội CCA (Cold Cranking Amperes) là dòng điện mà ắc quy có thể phát ra được trong 30 giây khi ở trạng thái 0 độ F (tức – 17,7 độ C). Ví dụ bình ắc quy có CCA 600 nghĩa là bình ắc quy này có thể cung cấp dòng điện 600 Ampe trong 30 giây tại – 17,7 độ C trước khi điện áp hạ xuống dưới mức có thể dùng.
Vì nhiệm vụ chính của ắc quy xe là cung cấp điện để khởi động cơ xe. Nên ắc quy cần phải có khả năng phóng điện tốt trong một thời gian ngắn. Thông thường thông số CCA được quan tâm nhiều ở những quốc gia có nhiệt độ thấp dưới 0 độ C. Bởi khi này việc nổ máy xe gặp nhiều khó khăn vì độ nhớt dầu động cơ không tốt, các phản ứng hoá học khó xảy ra trong điều kiện nhiệt độ thấp.
Kích thước
Khi mua bình ắc quy ô tô cần chú ý chọn bình có kích thước đúng quy chuẩn của xe để tránh các trục trặc trong quá trình lắp ráp và sử dụng. Kích thước của bình ắc quy được nhà sản xuất in rõ trên phần thông số.
Vị trí cọc
Vị trí cọc được biểu thị bằng chữ cái trên thông số như sau:
- Chữ L: Bình cọc trái
- Chữ R: Bình cọc phải
- Chữ S: Bình có 2 cọc
Ắc quy ô to loại nào tốt?
Ắc quy GS
GS là một thương hiệu chuyên về bình ắc quy của Tập đoàn GS Yuasa đến từ Nhật Bản. GS hiện đang giữa vị trí đứng đầu về thị phần ắc quy ô tô ở châu Á. GS có cả hai dòng ắc quy khô và ắc quy nước.
Một số dòng ắc quy khô nổi bật của GS như: GS MF 46B24L (phù hợp xe Toyota Vios, Toyota Altis, Honda Civic…), GS MF 46B24LS và MF 55D23L (phù hợp xe Mitsubishi Outlander, Mitsubishi Attrage, Mazda 2, Mazda 3, Mazda CX-5…), MF 55D23R (phù hợp xe Chevrolet Aveo…).
Một số dòng ắc quy nước nổi bật của GS như: GS NS40Z (phù hợp xe Toyota Rush…), GS NS40ZL (phù hợp xe Suzuki Ertiga, Toyota Wigo, Hyundai i10, Mitsubishi Xpander, Kia Morning…).
Ắc quy Đồng Nai
Ắc quy Đồng Nai (PINACO) là thương hiệu ắc quy của Công ty Pin Ắc Quy Miền Nam PINACO. Đây hiện là một trong các nhà sản xuất pin và bình ắc quy lớn nhất Việt Nam. Bình ắc quy Đồng Nai được ưa chuộng bởi giá bình dân, sản phẩm đa dạng, thời gian bảo hành dài hạn… Ắc quy Đồng Nai cũng có đủ hai dòng ắc quy miễn bảo dưỡng và ắc quy truyền thống.
Một số dòng ắc quy khô nổi bật của Đồng Nai như: CMF 55D23L (phù hợp xe Mazda 6, Toyota Camry, Toyota Fortuner…), CMF 105D31L (phù hợp xe Ford Range, Kia Sorento, Lexus GX…).
Ắc quy Atlas
Atlas là một trong các thương hiệu ắc quy lớn trên thế giới đến từ Hàn Quốc. Bình ắc quy Atlas được ưa chuộng bởi giá bán “mềm”, chất lượng tốt, hoạt động ổn định, tuổi thọ dài… Một số dòng ắc quy nổi bật của Atlas như: Atlas 50B24L-45AH, Atlas 50B24R-45AH…
Ắc quy Varta
Varta là một thương hiệu ắc quy lâu đời đến từ Đức. Sau nhiều lần chuyển đổi hiện nay Varta thuộc quyền sở hữu của Tập đoàn Clarios của Mỹ. Bình ắc quy Varta rất được ưa chuộng ở các quốc gia châu Âu bởi các ưu điểm hiệu năng cao, tuổi thọ cao, bảo hành tốt… Tuy nhiên giá ắc quy Varta khá cao. Ở Việt Nam, bình ắc quy được xem là lựa chọn hàng đầu với các dòng xe ô tô hạng sang như Mercedes, BMW, Audi, Lexus…
Ắc quy Panasonic
Panasonic là một thương hiệu điện tử nổi tiếng thế giới đến từ Nhật Bản. Bên cạnh các sản phẩm đồ điện gia dụng, Panasonic cũng sản xuất cả bình ắc quy. Panasonic có cả hai dòng ắc quy nước và ắc quy khô. Ắc quy Panasonic có ưu điểm hiệu năng tốt, hoạt động ổn định, giá cả hợp lý…
Ắc quy Rocket
Rocket là thương hiệu ắc quy của Công ty Sebang Global Battery đến từ Hàn Quốc. Đây là một trong các hãng ắc quy đầu ngành tại “xứ sở kim chi”. Hiện nay ắc quy Rocket đã có mặt tại hơn 130 quốc gia trên thế giới. Ưu điểm của bình ắc quy Rocket là giá bán hợp lý, độ bền cao, hiệu năng tốt…
Dấu hiệu xe hết bình, ắc quy yếu
Khi thấy một trong các dấu hiệu sau cần kiểm tra ắc quy càng sớm càng tốt:
Đèn báo ắc quy bật sáng: Khi ắc quy bị yếu, hết điện hay có vấn đề gì thì đèn báo lỗi bình ắc quy sẽ thường bật sáng để thông báo cho người lái kiểm tra.
Xe khó nổ máy: Khi ắc quy bị yếu, dòng điện không đủ mạnh để kích hoạt quá trình khởi động động cơ do đó thường xe khó nổ máy. Nếu ắc quy hết điện xe sẽ không nổ máy được.
Đèn xe sáng yếu, chập chờn: Khi xe tắt máy nếu thấy đèn xe sáng yếu, bị chập chờn lúc sáng lúc mờ thì khả năng là bình ắc quy xe đang gặp trục trặc.
Vỏ bình ắc quy bị phù, biến dạng: Nếu làm việc ở nhiệt độ quá cao vỏ ắc quy có thể bị sưng phù, biến dạng. Khi gặp lỗi này cần thay mới ắc quy ngay lập tức.
Cách kiểm tra bình ắc quy ô tô
Có thể kiểm tra nhanh tình trạng bình ắc quy xe ô tô qua mắt thăm:
- Nếu mắt thăm màu xanh, bình vẫn còn hoạt động tốt
- Nếu mắt thăm màu đen, bình đang bị yếu điện
- Nếu mắt thăm màu trắng, ắc quy đã hỏng
Để kiểm tra ắc quy ô tô chi tiết hơn cần dùng đồng hồ VOM:
Kiểm tra điện áp bình ắc quy
Bước 1: Khởi động xe
Bước 2: Bật đồng hồ VOM và chuyển về thang đo 20DCV
Bước 3: Đặt que dò đỏ và đen lên cực dương và âm của bình ắc quy
Bước 4: Nhờ một người bật đèn pha của xe
Bước 5: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ
- Nếu điện áp bằng hoặc cao hơn 12.5V thì ắc quy đang ở tình trạng tốt
- Nếu điện áp bằng hoặc thấp hơn 12.3V thì ắc quy còn tầm 75% năng lượng
- Nếu điện áp bằng hoặc thấp hơn 11.8V thì ắc quy còn tầm 25% năng lượng
Kiểm tra điện cực bình ắc quy
Cọc bình ắc quy là bộ phận khá dễ hư hỏng. Khi cọc bình bị hỏng, ắc quy sẽ bị “chết”. Do đó khi kiểm tra ắc quy cần kiểm tra tình trạng cọc bình.
Bước 1: Tháo dây cao áp bô bin đánh lửa để tắt hệ thống đánh lửa ô tô
Bước 2: Đặt que dò đỏ lên cực dương của bình ắc quy, que dò đen chạm vào dây cáp nối với cực dương
Bước 3: Nhờ một người cho nổ máy xe
Bước 4: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ. Nếu giá trị lớn hơn 0.5V cần kiểm tra, vệ sinh lại các điện cực của bình ắc quy
Bước 5: Kiểm tra tương tự với cực âm. Đặt que dò đỏ chạm vào dây cáp nối với cực âm, que dò đen chạm vào cực âm.
Kiểm tra rò rỉ điện
Trên các điện cực ắc quy ô tô nếu có lớp kết tủa màu trắng thì đây là hỗn hợp kết tủa từ axit rò rỉ. Rất có thể lớp kết tủa này gây rò rỉ điện trong bình ắc quy, do đó cần kiểm tra càng sớm càng tốt.
Bước 1: Bật đồng hồ VOM chuyển về thang đo thấp nhất
Bước 2: Đặt que màu đỏ lên lớp kết tủa, que màu đen lên cực âm bình ắc quy
Bước 3: Quan sát giá trị điện áp trên đồng hồ. Nếu thấy có giá trị điện áp nhỏ thì bình ắc quy đã bị rò rỉ điện, cần vệ sinh các vị trí có kết tủa này
Cách bảo dưỡng ắc quy ô tô
Sau đây là một số kinh nghiệm bảo dưỡng, bảo quản ắc quy xe oto đúng cách giúp kéo dài tuổi thọ ắc quy:
Hạn chế đậu xe dưới trời nắng
Đậu xe dưới trời nắng nóng cao sẽ dễ khiến ắc quy bị nóng. Khi ắc quy nóng, các thành phần hoá học bên trong bình ắc quy có thể bị biến đổi dẫn đến giảm hiệu năng hoạt động của ắc quy.
Thường xuyên nổ máy xe dù không sử dụng
Với bình ắc quy nước nếu để thời gian dài không nổ máy xe, không được nạp điện thì ắc quy sẽ bị “chết”. Do đó dù không sử dụng xe cũng nên thường xuyên nổ máy xe để nạp điện cho ắc quy.
Chỉ châm nước khi dung dịch thấp hơn mức quy định
Nhiều người thường chủ động châm nước cất cho ắc quy oto dù dung dịch chưa đến mức thấp – mức Min. Theo các chuyên gia điều này rất không nên. Bởi sẽ dễ làm nồng độ dung dịch trong ắc quy bị loãng. Nếu quãng đường di chuyển quá ngắn khiến ắc quy chưa sạc đầy thì xe sẽ khó khởi động. Do đó, chỉ nên châm nước khi thấy dung dịch trong ắc quy thấp dưới mức quy định. Khi châm nước chỉ châm vừa đến mức Max, không châm vượt quá Max.
Thường xuyên kiểm tra và vệ sinh ắc quy
Thường xuyên kiểm tra điện áp đầu ra của ắc quy, kiểm tra mắt thăm, kiểm tra tình trạng dây điện nối vào bình… Nếu thấy các đầu nối bị bẩn, gỉ sét, có kết tủa trắng… cần vệ sinh hoặc thay thế sớm.
Tùng Phạm