Cơ bản về dầu nhớt
Dầu nhớt, hay còn gọi là dầu nhờn hay dầu máy, là một loại chất lỏng có tác dụng chính là bôi trơn các chi tiết trong động cơ, tạo lớp màng ngăn chặn sự mài mòn giữa các chi tiết để động cơ hoạt động hiệu quả, bền bỉ. Hai tác dụng khác cũng không kém phần quan trọng của dầu nhớt là góp phần làm mát động cơ và làm kín buồng đốt để quá trình đốt cháy nhiên liệu tối ưu nhất.
Thành phần chính của dầu nhớt là : dầu gốc (base oil), polymer, hệ phụ gia (additives). Trong quá trình vận hành, dưới tác động của lực ma sát giữa các chi tiết máy, nhiệt độ và áp suất, cả 3 thành phần này sẽ dần bị ôxy hóa khiến dầu mất đi khả năng bảo vệ động cơ. Tùy từng loại dầu nhớt mà quá trình oxy hóa diễn ra nhanh hay chậm. Có nhiều loại dầu chất lượng trung bình chỉ có thể đi được 2.000 – 5.000 km mỗi lần thay nhưng cũng có loại cao cấp giúp xe bạn đi được 15.000 – 20.000 km mới phải thay dầu hoặc thậm chí là nhiều hơn thế nữa.
Cầm bất kỳ một chai dầu nào lên, bạn cũng sẽ thấy rất nhiều ký tự và chỉ số, ví dụ như chai dầu Wolver trong khuôn khổ bài viết ngày hôm nay. Vậy làm thế nào để chúng ta – những người sử dụng bình thường – có thể phân biệt được dầu tốt và dầu rẻ tiền?
Khi nhìn vào bất cứ chai dầu nào, sẽ có những “từ khóa” cung cấp các thông tin quan trọng mà bạn cần nắm được trước khi chọn mua. Điều đầu tiên bạn cần phân biệt thế nào là dầu khoáng (Mineral hoặc Multigrade), dầu bán tổng hợp (Semi-Synthetic) và dầu tổng hợp toàn phần (Fully Synthetic). Tóm gọn lại, dầu tổng hợp toàn phần sẽ có chất lượng cao nhất, tiếp theo là dầu bán tổng hợp và cuối cùng là dầu khoáng. Tương ứng, giá tiền của 3 loại dầu này cũng giảm dần theo chất lượng.
Thông số API (Mỹ), ACEA (Châu Âu), ILSAC (Mỹ & Nhật) hoặc các “approval – sự chấp thuận” của các nhà sản xuất otô cũng quan trọng không kém. Nó giúp người sử dụng phân biệt được đâu là dầu cho máy xăng và dầu, đâu là loại dầu phù hợp nhất cho xe của mình theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
Thông số tiếp theo cũng quan trọng không kém chính là độ nhớt của dầu. Những từ viết tắt 0W-30 hay 5W-40 cũng có ý nghĩa rất quan trọng. Đây là thông số cho thấy độ nhớt của dầu và dải nhiệt độ khởi động cùng tính năng bảo vệ khi khởi động của dầu. Nhìn chung thì dầu lỏng (ví dụ như 0W-20 hoặc 30) sẽ dễ dàng len lỏi vào mọi ngõ ngách trong động cơ hơn, sẽ đi từ máng dầu lên các chi tiết máy ở trên cao nhanh hơn. Đây là đặc điểm ưu việt giúp bảo vệ động cơ tốt hơn khi khởi động xe, thời điểm mà sự mài mòn xảy ra nhiều nhất, có hại nhất. Tuy nhiên, dầu lỏng thì sẽ dần mất đi khả năng bôi trơn ở nhiệt độ cao.
Dầu đậm đặc (ví dụ như 5W-40 hay 10W-50) giữ được khả năng bôi trơn ở nhiệt độ cao tốt hơn dầu lỏng, đổi lại thì lực cản cũng nhiều hơn dầu lỏng dẫn tới hao công suất hơn, khi bạn lái thì sẽ có cảm giác máy bị ì ạch, không bốc và hao nhiên liệu. Tất nhiên những tính chất trên không phải là tuyệt đối vì chìa khóa ở đây là hệ phụ gia, thành phần không thể thiếu của dầu cao cấp. Những loại phụ gia khác nhau thậm chí có thể khắc phục hoàn toàn nhược điểm của dầu lỏng hay dầu đặc như đã kể trên. Phụ gia là bí quyết riêng của từng hãng nên trong phạm vi video này, tôi sẽ không bàn đến phụ gia.
Thông số cuối cùng mà các bạn cần lưu tâm chính là tiêu chuẩn chất lượng của từng hãng xe đặt ra cho động cơ của họ. Ví dụ như trên chai dầu Wolver, ta thấy tiêu chuẩn của Ford (WSS-M2C-913-D/C/B/A), điều đó có nghĩa rằng hãng Wolver đã gửi mẫu dầu đến để Ford kiểm định và hãng xe Mỹ đã xác nhận dầu của Wolver phù hợp với động cơ Ford. Đồng thời trên quyển sách hướng dẫn sử dụng được bán kèm xe Ford cũng được khuyến cáo thay dầu đạt tiêu chuẩn Ford (WSS-M2C-913-D)
Vì vậy, thông qua sự kiểm định của hãng xe, đại lý, garage và người dùng có thể lựa chọn được đâu là loại dầu phù hợp nhất cho xe của mình để chiếc xe phát huy tối đa công suất, độ bền và khả năng tiết kiệm nhiên liệu.
Phản hồi từ khách hàng
Wolver Lab GmbH là một công ty của Đức có nhiều kinh nghiệm trong việc nghiên cứu và sản xuất dầu bôi trơn chất lượng cao. Các sản phẩm dầu và mỡ bôi trơn thương hiệu Wolver hiện được phân phối rộng rãi ở các khu vực Châu Âu, Trung Đông, Đông Nam Á, Bắc Phi và Nam Mỹ.
Các sản phẩm thương hiệu Wolver được sản xuất tập trung tại Đức – trong những nhà máy hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất dầu và mỡ bôi trơn. Trụ sở chính của công ty được đặt tại Cologne, Đức. Điều đặc biệt của Wolver là các sản phẩm của họ ban đầu được thiết kế cho xe vận hành ở điều kiện khắc nghiệt như sa mạc, đặc biệt là các mẫu xe đua Dakar Rally. Động cơ xe đua hoạt động ở điều kiện tải rất lớn. Do đó, chất lượng của dầu động cơ, một trong những yếu tố bảo vệ then chốt nhất, phải luôn thể hiện mức hiệu suất cao nhất. Những sản phẩm của Wolver đặc biệt được ưa chuộng tại những nơi có điều kiện khắc nghiệt như Trung Đông vì khả năng chịu tải và chịu nhiệt độ cao tuyệt vời. Do đó, những sản phẩm được nhập khẩu trực tiếp từ Đức của Wolver cũng rất phù hợp với điều kiện khí hậu tại Việt Nam.
Anh Trần Quang Sơn là thành viên ban quản trị của hội Navara Việt Nam và cũng là gương mặt quen thuộc tại các giải đua offroad trên cả nước. Theo anh, Wolver là một trong số ít hãng dầu nhớt tham dự giải đua WRC trong nhiều năm. Nhờ những kinh nghiệm trên đường đua khắc nghiệt, Wolver đã sản xuất những loại dầu cho xe thương mại có hiệu suất vượt trội.
“Điều đặc biệt nhất của Wolver là độ ổn định về độ nhớt. Bản thân mình hay chơi offroad nên mình luôn tìm kiếm loại dầu nhớt có thể êm ái khi đi trong phố, vừa đủ hiệu năng bôi trơn khi chạy offroad với tua máy cao. Giá bán của Wolver đắt hơn một chút so với các loại dầu tổng hợp khác nhưng hãng dầu Đức này tự tin tuyên bố rằng dầu của họ có thể duy trì hiệu năng bôi trơn trong 20.000 km, tức là gấp đôi, gấp ba so với các loại dầu khác. Do đó, về mặt hiệu quả kinh tế thì dầu Wolver lại tiết kiệm hơn cả về tiền bạc lẫn thời gian!”
Anh Nhật Anh là chủ nhân Ford Raptor và là một người thường xuyên chạy đường dài với cung đường Hồ Chí Minh – Huế. Anh Nhật Anh đã chia sẻ một kinh nghiệm “đau thương” khi dùng dầu nhớt không đúng thông số hãng. Cụ thể, anh đã bị hỏng hệ thống turbo vì nhớt không kịp đi lên turbo khi khởi động xe, hậu quả là anh phải thay thế cụm tăng áp với chi phí hơn 100 triệu đồng.
“Cũng sau trải nghiệm đó thì mình mới tìm hiểu kỹ hơn về dầu nhớt và biết đến thương hiệu Wolver rồi ‘nghiện’ luôn! Vì đặc thù công việc nên mình thường xuyên lái hơn 1.000 km trong một ngày nên độ ổn định của dầu nhớt là rất quan trọng. Xe của mình sử dụng động cơ dầu nên nếu dùng dầu nhớt kém chất lượng thì khi đề máy buổi sáng, mình sẽ nghe thấy ngay máy bị gõ và rung hơn bình thường. Với dầu Wolver thì dù sau khi thay và chạy hơn 15.000 thì mình vẫn thấy máy êm mượt như ngày đầu. Khi đi vào đường kẹt liên tục, máy vẫn rất êm và không gằn.”
Anh Phan Ngọc Mẫn, người sáng lập xưởng độ Vulcan, cũng có chung quan điểm với các khách mời trước đó. “Mình chơi offroad cũng hơn 10 năm và đối với mình, dầu nhớt là điều mình cực kỳ quan tâm. Khi đi offroad, mình luôn sử dụng số 1, số 2, cầu chậm và đẩy vòng tua lên 3, 4 nghìn vòng/phút nên dầu nhớt chất lượng cao là thứ quyết định độ bền của khối động cơ. Mình thường xuyên chạy địa hình cát nên sau khi thay Wolver, mình thấy ngay chiếc xe nhanh lẹ hơn, thoát máy hơn và cho hiệu năng cao hơn. Mình tin tường Wolver vì đây là loại dầu nhập khẩu từ Đức và chuyên dùng cho địa hình sa mạc khắc nghiệt.”
Trải nghiệm thực tế trên dàn dyno
Theo anh Đức (Brian Pham), chủ xưởng độ Passio Tuning, dầu nhớt hảo hạng không nâng cao hiệu năng xe. Nó đơn thuần là sẽ trả lại phần công năng hao phí do ma sát và biến lượng công năng đó thành lực đẩy có ích. Nói đơn giản thì bằng việc giảm độ ma sát giữa các chi tiết máy, dầu Wolver sẽ giúp động cơ hoạt động đúng với công suất thiết kế từ nhà máy.
Chúng ta có một chiếc Ford Ranger Raptor hoàn toàn nguyên bản và dầu nguyên bản trong xe mới chỉ đi được hơn 3.000 km. Với phép đo dyno đầu tiên, chiếc Raptor này sản sinh được công suất tối đa là 156,2 mã lực khi đo tại bánh xe. Theo công bố, Ranger Raptor sản sinh công suất tối đa 213 mã lực khi đo tại máy, khi truyền xuống bánh xe thì chắc chắn con số thực tế sẽ nhỏ hơn vì tổn hao công suất bởi hệ truyền động. Theo anh Đức, mức 156 mã lực là phản ánh đúng thực tế vì anh đã chạy dyno rất nhiều xe Ranger Raptor trước đó.
Cần lưu ý thêm rằng xưởng của anh Đức sử dụng dàn dyno Mainline nhập khẩu từ Australia. Điều đặc biệt của dàn Mainline là máy tính sẽ tự đo đạc 3 thông số là: áp suất không khí, độ ẩm và nhiệt độ từ môi trường và không cho phép thay đổi các biến số này giống như các dàn dyno khác. Điều đó có nghĩa rằng thông số đo bằng Mainline là hoàn toàn đáng tin, phản ánh đúng công suất của chiếc xe tại điều kiện môi trường xác định, chất lượng nhiên liệu và chất lượng không khí xác định.
Đường màu đỏ là công suất với dầu nguyên bản, đường màu xanh là công suất sau khi thay dầu Wolver
Sau khi được thay dầu nhớt Wolver, kết quả là khá bất ngờ: vẫn chiếc Raptor đó, vẫn môi trường đó nhưng công suất tối đa của cỗ máy 2.0L Bi-Turbo đã tăng gần 6 mã lực. Biểu đồ xanh đó trong hình cho thấy sự khác biệt trước và sau khi thay nhớt và ta có thể thấy rằng sự cải thiện đến từ mọi điểm tua máy. Đây là kết quả rất ấn tượng vì chúng ta không nâng cấp bất cứ thành phần nào của chiếc xe, chỉ thay nhớt Wolver mà thôi!
Kết luận
Tất nhiên, chẳng có loại nhớt nào là “ngon, bổ, rẻ” cả, và giá bán hơn 350.000 VND/lít của Wolver là thuộc hàng đắt nhất thị trường. Tuy nhiên, trải nghiệm thực tế đã chứng minh rằng dầu nhớt Wolver không chỉ khiến cỗ máy xe bạn êm ái hơn mà còn tăng một chút công suất nhờ việc giảm ma sát. Bên cạnh đó, tuổi thọ lên tới 20.000 km của dầu Wolver khiến chi phí sử dụng dầu nhớt này trở nên rất hợp lý và cạnh tranh.
Vĩ Phạm (Tuoitrethudo)
