Cảm biến nhiệt độ nước làm mát bị lỗi sẽ khiến xe khó nổ máy và hoạt động không ổn định khi máy còn nguội.
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là gì?
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát ô tô CTS (Coolant Temperature Sensor) có nhiệm vụ đo nhiệt độ hỗn hợp môi chất làm mát và truyền tín hiệu về ECU. Từ dữ liệu này, ECU có thể tính toán điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu, đánh lửa và việc bật/tắt quạt két nước làm mát.
Cấu tạo và nguyên lí cảm biến nhiệt độ nước làm mát
Vị trí cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường ở trên thân máy, nằm gần họng nước làm mát. Một số xe cảm biến được lắp trên nắp máy.
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường có hình trụ rỗng có ren ngoài. Cấu tạo cảm biến gồm có một điện trở với hệ số nhiệt điện trở âm. Nghĩa là khi nhiệt độ giảm thì điện trở tăng và ngược lại. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát có 2 chân, 1 chân tín hiệu THW và 1 chân mass E2.
Nguyên lý làm việc cảm biến nhiệt độ nước làm mát dựa trên hệ số điện trở. Khi nhiệt độ làm mát nước thấp thì điện trở cảm biến tăng cao và ngược lại. ECU sẽ gửi điện áp từ bộ ổn áp qua điện trở gới hạn dòng đến cảm biến rồi về ECU và ra mass. Cảm biến kết nối song song với một bộ chuyển đổi tín hiệu thành số, còn gọi là bộ chuyển đổi A/D.
Khi nhiệt độ nước làm mát thấp, điện trở cảm biến cao, điện áp đặt giữa 2 đầu bộ chuyển đổi A/D lớn. Điện áp cao được biến đổi thành một dãy xung vuông. Bộ vi xử lý giải mã và báo về ECU, ECU hiểu được rằng động cơ đang lạnh sẽ cho tăng xăng phun và góc đánh lửa sớm. Khi nhiệt độ nước làm mát cao, điện trở cảm biến thấp, điện áp đặt giữa 2 đầu bộ chuyển đổi A/D thấp, ECU nhận được tín hiệu rằng động cơ đang nóng sẽ cho chỉnh giảm xăng phun và góc đánh lửa sớm.
Dấu hiệu lỗi cảm biến nhiệt độ nước làm mát
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát thường gặp các lỗi như: hư cảm biến (ngắn mạch, hở mạch, hư hỏng cách điện, hư hỏng bên trong cảm biến), đứt dây, chạm mát, chạm dương, hỏng đầu nối điện…
Các dấu hiệu lỗi cảm biến nhiệt độ nước làm mát phổ biến:
- Động cơ hoạt động không ổn định khi nguội, chỉ ổn định khi nước làm mát đã ấm lên
- Xe khó nổ máy khi động cơ lạnh
- Quạt két nước chạy liên tục
Cách đo cảm biến nhiệt độ nước làm mát
Dùng máy đo điện trở để đo cảm biến nhiệt độ nước làm mát. Để kiểm tra tình trạng cảm biến có thể sử dụng nước nóng/lạnh hoặc dùng bật lửa hơ nóng đầu cảm biến. Khi thực hiện thao tác này hãy xem điện trở cảm biến thay đổi như thế nào.
Nếu dùng bật lửa hơ cảm biến, điện trở cho giá trị từ 0,2 – 0,3 Ω thì cảm biến vẫn làm việc tốt. Nếu nhúng cảm biến vào nước lạnh, điện trở cho giá trị từ 4,8 – 6,6 Ω thì cảm biến vẫn làm việc tốt. Nếu các giá trị không giống thì khả năng cao là cảm biến nhiệt độ nước làm mát đã gặp vấn đề.
Dũng Phạm
