Với những người đam mê ô tô, khái niệm xe điện tự hành hay còn gọi là xe điện tự lái đã không còn xa lạ. Trên thị trường hiện nay, đã có những mẫu xe điện của Tesla với khả năng lái bán tự động gây được ấn tượng với khách hàng. Thế nhưng, ít ai biết rằng, tại Việt Nam cũng đã xuất hiện một mẫu xe điện đơn giản nhưng có khả năng tự lái khá hoàn thiện. Điều thú vị là chiếc xe điện tự lái đầu tiên của Việt Nam không đến từ một nhà sản xuất ô tô mà do FPT Software – công ty chuyên tư vấn giải pháp dịch vụ phần mềm tại thị trường nước ngoài thuộc Tập đoàn FPT – chế tạo.
Qua tìm hiểu, chúng tôi biết rằng chiếc ô tô điện tự lái của FPT Software được phát triển dựa trên những chiếc xe điện thường được sử dụng làm phương tiện vận chuyển khách tại các sân golf, khu nghỉ dưỡng và khu du lịch. Về mặt lý thuyết, các kỹ sư của FPT Software sử dụng nền tảng là một chiếc xe ô tô điện được bán trên thị trường rồi đưa vào đó các chi tiết điều khiển điện bao gồm cả phần cơ khí và phần mềm điều khiển.
Bộ điều khiển trung tâm làm nhiệm vụ ghi nhận thông tin để điều phối tới các bộ phận liên quan như vô-lăng, chân ga, chân phanh,…
Nút đỏ có nhiệm vụ chuyển từ chế độ lái tay qua lái tự động, nút xanh có nhiệm vụ cho phép xe thực hiện các nhiệm vụ tiếp theo ở chế độ tự lái.
Vô-lăng cơ học của chiếc xe ô tô điện này được các kỹ sư bổ sung cảm biến góc lái và bộ điều khiển để có thể điều chỉnh vô-lăng theo lệnh từ bộ điều khiển trung tâm.
Chân ga, chân phanh của xe ô tô điện tự hành cũng có thêm bộ điều khiển điện cho phép tự hoạt động theo lệnh từ bộ điều khiển trung tâm.
Cụ thể, trên một chiếc xe ô tô điện đơn giản được bán rộng rãi trên thị trường, các kỹ sư của FPT Software đã tích hợp thêm nhiều chi tiết phần cứng bao gồm bộ điều khiển trung tâm để ra lệnh cho các chi tiết cơ khí như mô-tơ điện điều khiển vô-lăng, chân ga tự động, chân phanh tự động dựa vào những thông tin ghi nhận được từ cảm biến LiDAR và camera được trang bị trên xe.
Bộ cảm biến LiDAR được đặt trên nóc xe để thu nhận thông tin trực tiếp từ môi trường xung quanh, sau đó gửi thông tin tới bộ điều khiển trung tâm.
Điểm nổi bật của chiếc ô tô điện tự hành do FPT Software đang nghiên cứu, phát triển và thử nghiệm chính là ở việc sử dụng công nghệ LiDAR để tạo bản đồ 3 chiều với độ chính xác cao (HD-Map), từ đó giúp xe có khả năng tự định vị vị trí của mình trong môi trường thực tế mà không phụ thuộc vào các thiết bị định vị khác như GPS/GNSS vốn có tỉ lệ sai số khá cao.
Xe ô tô điện tự lái của FPT Software có thể vận hành hiệu quả trong điều kiện thực tế.
Ngoài ra, với công nghệ LiDAR, chiếc ô tô điện tự lái của FPT Software hoàn toàn khắc phục được các nhược điểm của camera hay cảm biến bước sóng ngắn như có thể hoạt động trong điều kiện cả ngày lẫn đêm, khoảng cách xác định chướng ngại vật xa hơn, đưa ra thông tin nhanh hơn,… Qua thử nghiệm thực tế cùng các kỹ sư FPT Software, chúng tôi cũng đánh giá cao về sự chính xác và khả năng vận hành ổn định của mẫu xe ô tô điện tự lái đầu tiên của Việt Nam này.
Anh Nguyễn Đức Linh – kỹ sư phụ trách phát triển dự án xe điện tự lái của FPT Software – cho biết, chiếc xe tự lái này nếu nhìn bên ngoài thì có vẻ khá đơn giản nhưng thực tế nhóm nghiên cứu đã phải mất khoảng 4 năm để hoàn thiện và phát triển được như hiện nay, bao gồm cả phần mềm lẫn phần cứng. Trong quá trình thử nghiệm, không ít những chiếc xe thử nghiệm đầu tiên đã bị hỏng các thiết bị phần cứng rồi mới đi đến phiên bản hoàn thiện như hiện nay.
Anh Nguyễn Đức Linh – kỹ sư dự án xe ô tô điện tự hành của FPT Software.
Cũng theo chia sẻ của anh Linh, chiếc xe ô tô điện tự lái của FPT Software hiện nay hoàn toàn có thể đáp ứng được các yêu cầu về vận hành trên quy mô nhỏ và vừa tại các khu vui chơi, khu nghỉ dưỡng, sân golf với những điểm đón, trả khách cố định. Các kỹ sư FPT Software cũng đã phát triển thử nghiệm một phần mềm hỗ trợ đặt xe ô tô điện tự lái trực tuyến với những điểm đón, trả khách cố định và di chuyển theo lộ trình định sẵn. LiDAR và camera giúp chiếc xe tăng khả năng nhận biết các chướng ngại vật phía trước và tự đưa ra phương án phanh giảm tốc hoặc dừng hẳn xe để đảm bảo an toàn.
Màn hình hiển thị quãng đường, tốc độ trên xe ô tô điện tự hành.
Có thể thấy rằng, thị trường xe ô tô điện tại Việt Nam trong vài năm trở lại đây đã có những bước thay đổi lớn khi hàng loạt các hãng xe như Porsche, Audi, Tesla đã dần xuất hiện. Việc một công ty trong nước đưa ra được giải pháp để có thể phát triển xe điện tự lái “made in Vietnam” đã trở thành điểm nhấn để ngành công nghiệp ô tô trong nước có thêm một hướng đi trong tương lai tới đây.
Chúng tôi sẽ tiếp tục đưa thông tin về chiếc xe ô tô tự lái đầu tiên tại Việt Nam tới bạn đọc trong các bài viết sau!
Hoàng Hiển