Sự bù nhiên liệu động cơ hay còn gọi là Fuel Trim vẫn được coi là một khái niệm xa lạ với nhiều người dùng ô tô.
Fuel Trim là gì?
Fuel Trim dịch sang tiếng Việt là sự bù nhiên liệu động cơ. Tỉ lệ không khí/nhiêu liệu của xe ô tô có thể chênh lệch nhau, vì vậy PCM luôn có sự điều chỉnh để duy trì tỉ lệ này ở trạng thái cân bằng. Fuel Trim được coi là thông số thể hiện sự điều chỉnh này của PCM. Khi quan sát các máy chẩn đoán, bạn có thể thấy thông số bù nhiên liệu động cơ được trình bày dưới dạng %.
Thông thường, tỉ lệ “vàng” giữa nhiên liệu và không khí sẽ là 14,7/1 (14,7 phần không khí và 1 phần nhiên liệu). Đây là tỉ lệ giúp xe thải ra ít khí thải nhất. Khi tỉ lệ này nhỏ hơn 14,7 thì chắc chắn hỗn hợp nhiên liệu đang nhiều hơn không khí (hay còn gọi là hỗn hợp nhiên liệu giàu). Hỗn hợp nhiên liệu nhiều hơn không khí mang lại công suất lớn hơn cho động cơ, tuy nhiên lượng nhiên liệu mà xe tiêu thụ cũng như lượng khí thải mà xe thải ra sẽ tăng cao.
Đọc thêm: Thảm lót sàn xe ô tô 4D
Xe sẽ ra nhiều khí thải nếu tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu không cân bằng
Đối với trường hợp ngược lại, đó là tỉ lệ này lớn hơn 14,7 thì chứng tỏ hỗn hợp nghèo nhiên liệu. Hỗn hợp nhiên liệu nghèo đem lại lợi ít tiết kiệm nhiên liệu nhưng không giảm mức khí thải của xe. Thậm chí lượng khí thải còn tăng cao hơn vì một số xy lanh của xe có thể bị mất lửa. Vì vậy, hỗn hợp nhiên liệu giàu hay nghèo vẫn không hề có lợi cho xe.
Sự bù nhiên liệu động cơ sẽ khắc phục tình trạng hỗn hợp nhiên liệu giàu, nghèo. Sự bù nhiên liệu động cơ được tạo ra bởi PCM. Tỉ lệ không khí/nhiêu liệu được PCM kiểm soát bằng cảm biến oxy thuộc đương ống xả. Nếu hỗn hợp nhiên liệu quá ít nhiên liệu, nhưng nhiều không khí, cảm biến oxy sẽ truyền tín hiệu tới PCM, như một lời thông báo để PCM điều chỉnh lại tỉ lệ, cung cấp thêm nhiều nhiên liệu hơn. Ngược lại nếu tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu quá nhiều nhiên liệu và ít không khí, cảm biến oxy sẽ gửi tới PCM tín hiệu điện áp cao, PCM sẽ ngay lập tức giảm lượng nhiên liệu xuống để giữ tỉ lệ ở mức cân bằng.
Khi động cơ khởi động sau một thời gian không sử dụng, cảm biến oxy sẽ mất khoảng trên dưới 30 giây để hoạt động. Khi cảm biến oxy bắt đầu vận hành, máy tính sẽ thực hiện quá trình cân bằng nhiên liệu. Giá trị cân bằng nhiên liệu sẽ được bộ nhớ của máy tính lưu lại để áp dụng cho những lần bù nhiên liệu động cơ sau này.
Làm thế nào để đọc giá trị Fuel trim?
Bạn phải sử dụng máy chẩn đoán để có thể đọc được giá trị Fuel trim. Hãy cắm một máy chẩn đoán vào giắc chẩn đoán OBD II. Bạn có thể tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng xe để tìm vị trí của giắc chẩn đoán, thông thường giắc này có vị trí dưới bảng điều khiển và gần trụ lái. Hãy khởi động xe, máy chẩn đoán sẽ tự động giao tiếp với máy tính của xe ô tô. Lưu ý rằng xe cần phải được khởi động và di chuyển thì bạn mới có thể đọc được số liệu bù nhiên liệu động cơ.
Máy chẩn đoán ô tô
Hai loại giá trị Fuel Trim được hiển thị sẽ là Short Term Fuel Trim (STFT) và Long Term Fuel Trim (LTFT). Cụ thể như sau:
Short Term Fuel Trim (STFT) là số liệu của việc bù nhiên liệu động cơ khi bạn bắt đầu khởi động xe. Vì vậy giá trị này nhanh chóng thay đổi. Tùy thuộc vào nhiệt độ động cơ, tải trọng và tốc độ của xe mà giá trị này có giữ nguyên hay không. Thông thường, giá trị Short Term Fuel Trim (STFT) sẽ giữ nguyên trong khoảng từ -10 đến +10 %, tuy nhiên trong một số trường hợp, nó có thể tăng tới 25% hoặc cao hơn thế.
Biểu đồ Fuel trim
Long Term Fuel Trim (LTFT) là thông số ngược lại với Short Term Fuel Trim (STFT), nó thể hiện sự bù nhiên liệu trong quá trình lâu dài. Giá trị này được coi là có độ chính xác cao về nội dung điều chỉnh của máy tính để bù nhiên liệu động cơ.
Giá trị Fuel trim có ý nghĩa gì?
Giá trị Fuel trim dương thể hiện PCM đã bổ sung thêm nhiên liệu cho động cơ. Giá trị Fuel trim ra kết quả âm thể hiện PCM đã giảm lượng nhiên liệu nạp vào động cơ vì tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu giàu.
Bạn sẽ nắm bắt được tình trạng cân bằng nhiên liệu của xe nếu tìm hiểu giá trị Fuel trim
Việc tìm hiểu các giá trị STFT và LTFT, bạn có thể nắm bắt được tình hình tỉ lệ hỗn hợp nhiên liệu và kiểm tra xem tỉ lệ có được cân bằng hay không. Nếu LTFT có kết quả lớn hơn 10%, bạn sẽ chẩn đoán được xe mình đang gặp một vấn đề nào đó.
Công Minh
