Hộp số xe tự động thường gặp những hư hỏng gì nhất? Cách xử lý như thế nào?
Những hư hỏng thường gặp ở hộp số tự động
Rò rỉ dầu
Dầu hộp số không giống với dầu động cơ, chúng không bị thiêu đốt. Dầu hộp số có công dụng đặc biệt cần thiết trong quá trình hoạt động của hộp số, cụ thể là bôi trơn, giảm ma sát, chống mài mòn, nâng cao hiệu suất bộ truyền động cơ khí, truyền lực và hỗ trợ quá trình chuyển số tự động được thực hiên trơn tru. Trong các hiện tượng hư hỏng của hộp số, hiện tượng rò rỉ dầu là phổ biến nhất.
Nếu phát hiện dầu bị tràn và nhỏ giọt ở gầm xe, bạn cần kiểm tra hệ thống hộp số xem chúng có đang gặp trục trặc hay không? Nguyên nhân chảy dầu ở hộp số là do gioăng bị lão hóa, phớt vênh lệch do tiếp xúc và va chạm mạnh làm hở gioăng. Dầu rò rỉ ở phớt láp là do sử dụng lâu ngày không bảo dưỡng hoặc do phớt láp bị rách khi tháo lắp.
Thông thường, dầu hộp số có màu đỏ tươi. Nhưng khi động cơ vận hành, dầu chuyển sang màu đen thì bạn cần kiểm tra nguyên nhân luôn. Khi dầu trong hộp số ở dưới mức quy định sẽ ảnh hưởng đến khả năng truyền lực của hộp số, gây hư hại tới các chi tiết bên trong và ảnh hưởng đến khả năng vận hành của hộp số.
Đọc thêm: Thảm cao su lót sàn ô tô
Dầu bẩn
Hộp số khi làm việc sẽ sinh ra các mạt kim loại. Những mạt kim loại này sẽ lẫn vào trong dầu hộp số. Nếu xe không được bảo dưỡng thường xuyên, dầu không được kiểm tra, làm sạch và thay thế, thì những cặn bẩn sẽ bám lại trong dầu, khiến cho động cơ và các thiết bị cũng bị bám bẩn. Từ đó, chúng sẽ làm tắc nghẽn các van điện tử, đường dầu cung cấp tới bộ đĩa ma sát.
Để hạn chế hiện tượng này xảy ra, người sử dụng ô tô phải thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng xe định kì và kiểm tra hộp số để chắc chắn rằng dầu luôn ở trong tình trạng sạch và đủ mức quy định. Thông thường, dầu động cơ nói chung và dầu hộp số nói riêng sẽ được thay thế dựa vào các giai đoạn xe bảo dưỡng, theo thời gian xe sử dụng hoặc số kilomet xe chạy. Như vậy sẽ đảm bảo tình trạng ổn định của xe.
Mùi khét bốc lên
Khi đang lái xe hoặc bất kì khi nào bạn ngửi thấy mùi khét trên xe thì chứng tỏ hộp số của xe đang bị quá nhiệt làm cho dầu hộp số cháy khét và hoạt động không hiệu quả. Thực tế cho thấy ngoài các nhiệm vụ khác thì dầu hộp số còn có chức năng làm mát, giúp lưu thông nhiệt trong quá trình xe vận hành. Chính vì thế, khi dầu cạn cháy khét thì chức năng làm mát của dầu ở hộp số không còn ổn định nữa. Hư hỏng này dễ mắc phải với những xe không được chăm sóc, bảo dưỡng và kiểm tra hộp số thường xuyên.
Thông thường, dầu động cơ nói chung và dầu hộp số nói riêng sẽ được thay thế dựa vào các giai đoạn xe bảo dưỡng, theo thời gian xe sử dụng hoặc số kilomet xe chạy. Như vậy sẽ đảm bảo tình trạng ổn định của xe.
Rung giật
Khi xe di chuyển, đôi khi bạn có cảm giác xe rung giật, tốc độ chạy của xe không tương ứng với tốc độ của động cơ hoặc hộp số phát ra tiếng kêu rin rít. Nguyên nhân chính là do bánh răng, vòng đai, trục quay, các đĩa ma sát bị ăn mòn hoặc cháy hoặc do các van điện tử bị hư ở một số cấp nào đấy. Hiện tượng rung giật thường xảy ra ở những xe đi với thời gian sử dụng lâu hoặc thường xuyên đi trên các đoạn đường dài. Trong trường hợp này, bạn cần kịp thòi kiểm tra bộ phân hộp số để xử lý hệ thông cũng như thay mới các phụ tùng nếu cần thiết.
Tốc độ ô tô không tương ứng với tốc độ động cơ
Dấu hiệu này thường xuất hiện khi người sử dụng xe lên ga ở số lớn nhưng xe vẫn di chuyển với tốc độ châm. Hay nói cách khác là tốc độ ô tô không tương thích với tốc độ động cơ. Dấu hiệu đó chứng tỏ hệ thống đĩa ma sát trong hộp số đã bị ăn mòn hoặc các van điện từ đã bị hỏng ở một cấp số nào đó.
Xe không di chuyển
Nếu về số mà xe vẫn không di chuyển, hãy kiểm tra hộp số ngay lập tức bởi đó có thể là dấu hiệu của việc hỏng khớp 1 chiều hoặc cánh tua bin. Hãy kiểm tra kĩ càng và thay mới khi cần thiết nhé!
Đèn Check Engine bật sáng
Ở những dòng xe đời mới, nhà sản xuất thường lắp thêm các hệ thống cảm biến trên động cơ để cung cấp thông tin cần thiết, giúp người điều khiển xe có thể giám sát và kịp thời phát hiện các trục trặc kĩ thuật của động cơ và xử lý nhanh chóng. Một trong những bộ phận như thế là đèn Check Engine. Nguyên lý hoạt động của đèn này là khi hộp số gặp trục trặc hay hư hỏng, đèn sẽ bật sáng để báo hiệu cho người điều khiển xe biết về tình trạng của hộp số. Khi đó, việc cần thiết của bạn là phải kiểm tra hộp số ngay lập tức.
Xe ồn khi mở “mo”
Đây cũng là một trong những dấu hiệu cho việc dầu trong hộp số đã ở mức báo động, hoặc nghiêm trọng hơn là những hư hỏng trong động cơ. Ngoài ra, hiện tượng xe ồn này cũng được dự đoán là do các vòng bi, bánh răng đã cũ mòn, khiến cho xe phát ra tiếng ồn, thậm chí là rung giật như dấu hiệu ở trên.
Thiếu độ nhạy
Với hộp số tự động, hệ thống bên trong sẽ tự động làm việc và chuyển số một cách chính xác mà hầu như không cần tác động cơ học. Tuy nhiên bạn cũng không nên chủ quan bởi các thiết bị điện tử không tránh khỏi những sai sót. Nếu thấy hộp số tự động có dấu hiệu kém nhạy bén hơn bình thường, thường xuyên có các triệu chứng như ì ạch khi chuyển số về chế độ Park hoặc Drive (hộp số bình thường sẽ chuyển về rất nhanh chóng và nhạy bén) thì bạn nên chuyển xe về trung tâm bảo dưỡng để kiểm tra và xử lý kịp thời.
Phát ra tiếng động kì lạ
Bên cạnh tiếng ồn khi mở “mo”, thỉnh thoảng người sử dụng xe cũng sẽ phát hiện ra những tiếng động kì lạ của xe. Nếu chú ý quan sát thì chưa đủ, hãy vận dụng tất cả các giác quan, đặc biệt là chú ý lắng nghe, bạn sẽ kịp thời phát hiện những hư hỏng hay trục trặc này. Mỗi dòng xe sẽ có những cách sản xuất và hệ thống động cơ khác nhau, chính vì thế khi hộp số trục trặc, âm thanh phát ra báo hiệu cho bạn biết cũng sẽ không giống nhau. Với hộp số tự động, khi bị hỏng sẽ thường phát ra tiếng hú nhẹ hoặc những tiếng rè rè ngắn.
Trượt số
Hiện tượng trượt số xảy ra khá phổ biến ở hộp số tự động. Vì là tự động nên nhiều người sử dụng xe khá chủ quan trong việc kiểm tra hộp số. Nếu xe của bạn hoạt động bình thường, hộp số sẽ vận hành ở các cấp số bạn mong muốn. Khi đó, không cần trực tiếp tác động để chuyển số, hệ thống trong hộp số tự động sẽ giúp bạn làm điều này khi bạn đạt tới một vòng tua máy nào đó để tiết kiệm nhiên liệu. Nhưng khi có trục trặc, xe sẽ bị trượt số và tự động nhảy sang một cấp số khác không như yêu cầu.
Hiện tượng này khá nguy hiểm bởi nó làm cho bạn mất kiểm soát với chiếc xe và khó chủ động trọng các tình huống khẩn cấp. Thử tưởng tượng khi bạn đang lên dốc và về số 1 thì hộp số bị trượt và nhảy sang số 2 hoặc 3 thì liệu xe có thể lên dốc được hay không? Để hiện tượng trượt số này không xảy ra, không còn cách nào khác là người sử dụng xe phải thường xuyên kiểm tra, để ý hộp số để kịp thời phát hiện các tình huống như trên và kịp thời xử lý, đảm bảo an toàn khi di chuyển.
Bảo trì hộp số tự động đúng cách
Hộp số tự động là bộ phận quan trọng của động cơ xe ô tô nên cần phải được kiểm tra, bảo trì thường xuyên để đảm bảo hộp số luôn trong tình trạng ổn định.
- Thay dầu hộp số định kì dựa vào thời gian sử dụng xe hoặc số kilomet xe chạy. Theo các chuyên gia, bạn nên thay dầu hộp số mỗi 50.000km với các dòng xe Nhật hay Châu Âu. Với dòng CVT, thay nhớt lần đầu ở km thứ 40.000km và sau đó thay định kỳ ở mỗi 25.000km.
- Sử dụng dầu rõ nguồn gốc xuất xứ, chất lượng tốt và đúng với hộp số để tránh hiện tượng hư hỏng xuất phát từ nguyên nhân dầu nhớt. Ngoài ra, phải rút cạn dầu cũ và vệ sinh sạch sẽ hộp số trước khi thay dầu mới vào.
- Phải dừng hẳn xe rồi mới chuyển số. Những thói quen chuyển số khi xe chưa dừng hẳn sẽ làm giảm tuổi thọ cho hộp số xe của bạn.
- Với những cung đường gồ ghề, hiểm trở như đèo dốc, hộp số tự động cũng có khả năng bị giảm tuổi thọ nếu xe hoạt động quá nhiều trên những đường như thế này. Chính vì vậy, hãy dừng xe nghỉ cho hộp số nguội bớt trước khi tiếp tục cuộc hành trình. Đó cũng là cách để cải thiện tình trạng hao mòn của hộp số.
Hộp số tự động cũng như các bộ phận khác của xe ô tô sẽ không tránh khỏi những “căn bệnh” thường gặp. Người sử dụng xe cần nắm được những triệu chứng này để kịp thời xử lý và đảm bảo an toàn trên hành trình di chuyển của mình.
Quốc Bảo
