Trong thế giới của những chiếc xe sang sử dụng hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian (AWD), có một cái tên đã ghi được dấu ấn trong cộng đồng người yêu xe nhờ độ bền, sự ổn định và đặc tính linh động của mình: Mercedes 4MATIC.
Được giới thiệu lần đầu năm 1987 trên những chiếc sedan và wagon thuộc dòng E-Class W124-series, 4MATIC đã cùng nhiều thế hệ khách hàng chinh phục hàng nghìn cung đường ở khắp nơi trên thế giới trong hơn ba thập kỷ. Ngày nay, công nghệ dẫn động này được trang bị trên hầu hết các dòng xe của Mercedes-Benz: từ sedan, coupe, convertible đến SUV và cả dòng sản phẩm hiệu năng cao AMG danh tiếng.
Vậy đâu là những lý do khiến 4MATIC trở nên nổi tiếng như ngày nay? Trong bài viết này, DanhgiaXe sẽ giúp độc giả hiểu thêm về những ưu điểm nổi trội của 4MATIC – hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian trứ danh của hãng xe hơi lâu đời xứ Stuttgart.
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA 4MATIC
Ở thế hệ đầu tiên năm 1987, 4MATIC là một hệ thống dẫn động 4 bánh phức tạp được điều khiển điện tử. Trong điều kiện thông thường, hệ thống chỉ sử dụng cầu sau. Tuy nhiên, khi phát hiện dấu hiệu trượt của xe, hệ thống sẽ tự động chuyển sang chế độ dẫn động 2 cầu (4WD), khóa cả vi sai trung tâm lẫn vi sai cầu sau để tăng tối đa lực kéo. Vì những quan ngại về độ an toàn và độ ổn định của xe thời đó, hệ thống không có khóa vi sai cầu trước. Hệ thống này sử dụng tín hiệu đầu vào từ hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) 3 kênh và cảm biến góc quay vô lăng để quyết định thời điểm can thiệp hợp lý. Chế độ 2 cầu 4WD sẽ ngắt tự động nếu ABS bắt đầu hoạt động để tránh gây xung đột.
Thế hệ đầu tiên của 4MATIC được đánh giá là cực kỳ tân tiến thời đó. Nó mang đến gần như đầy đủ những khả năng của một hệ dẫn động AWD hiện đại: lực kéo từ động cơ có thể được chuyển hết 100% cho cầu sau hoặc được phân phối theo tỷ lệ cầu trước/ cầu sau lần lượt là 35/65 hay và 50/50 tùy theo yêu cầu của các điều kiện vận hành khác nhau.
Thế hệ thứ hai của 4MATIC được giới thiệu năm 1998-1999 trên những chiếc sedan của dòng E-Class W210-series. Gần như hoàn toàn tự động trong khâu vận hành, thế hệ này sử dụng hệ dẫn động 4 bánh toàn thời gian với ba bộ vi sai mở ở cầu trước, cầu sau và vi sai trung tâm. Hệ thống kiểm soát lực kéo điều khiển điện tử (ETS) hỗ trợ khả năng giới hạn trượt ở bánh xe trong tất cả điều kiện mặt đường cũng như giúp giới hạn và phân bố năng lượng động cơ từ cầu trước đến cầu sau khi cần thiết. Hệ thống ABS được bổ sung thêm các van để giám sát và tiến hành phanh bất kỳ bánh xe nào bị mất độ bám để đảm bảo lượng moment xoắn cần thiết cho bánh ở đầu cầu còn lại.
Hệ thống với nguyên lý đơn giản này cũng được trang bị trên dòng SUV Mercedes M-Class. Dù rất mạnh mẽ nhưng thế hệ dẫn động này về bản chất lại rất đơn giản và bền bỉ khi vận hành cũng như không đòi hỏi chi phí bảo dưỡng quá đắt đỏ.
CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝ CƠ BẢN CỦA MỘT HỆ THỐNG 4MATIC HIỆN ĐẠI
Hai thế hệ đầu tiên dù chưa hoàn hảo nhưng đã góp phần đặt nền tảng cực kỳ quan trọng cho sự phát triển và hoàn thiện của 4MATIC sau này. Đến nay, 4MATIC đã trở nên thông minh và hoạt động hiệu quả hơn, tối ưu cho nhiều điều kiện mặt đường khác nhau.
Cấu tạo và nguyên lý cơ bản của một hệ thống 4MATIC hiện đại cũng không quá phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ: một hộp phân phối tích hợp bên trong hộp số 7 cấp (hoặc 9 cấp) giúp đưa năng lượng đến hai bánh trước của xe. Một bộ vi sai chống trượt trung tâm được sử dụng để điều chỉnh và cân bằng lực kéo giữa hai cầu trước, sau. Và hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử 4 bánh (4-ETS) sẽ sử dụng chung các cảm biến của hệ thống chống bó cứng phanh (ABS) và cân bằng điện tử (ESP) để quản lý và phân phối chính xác lượng moment xoắn cần thiết cho từng bánh xe trong các điều kiện hoạt động khác nhau.
NHỮNG ƯU ĐIỂM CỦA 4MATIC
Về mặt an toàn
Ưu điểm đầu tiên nằm ở chính bản chất của hệ dẫn động bốn bánh toàn thời gian AWD – nền tảng của 4MATIC. Năng lượng và lực kéo từ động cơ được truyền đến cả 4 bánh xe theo nhiều tỷ lệ khác nhau một cách hoàn toàn tự động. Và khi cả 4 bánh xe đều nhận được moment xoắn từ động cơ, quá trình vận hành chiếc xe trở nên an toàn hơn, đặc biệt là trong những điều kiện xấu như mặt đường trơn trượt, băng tuyết, v.v . Đây cũng là ưu điểm mà những hệ dẫn động một cầu thông thường không làm được.
Quá trình hoạt động của 4MATIC không riêng rẽ mà được kết hợp với các công nghệ an toàn khác của Mercedes để tự động điều chỉnh và thích nghi với các điều kiện thời tiết và mặt đường khác nhau mà không cần bất kỳ sự can thiệp nào từ phía người lái. Các tính năng an toàn khác làm việc chung với 4MATIC bao gồm:
. Hệ thống chống bó cứng phanh (ABS).
. Hệ thống kiểm soát lực kéo điện tử 4 bánh (4-ETS).
. Hệ thống cân bằng điện tử (ESP).
Về mặt hiệu suất hoạt động
Đây là những đặc điểm ưu việt của riêng 4MATIC. VIệc thiết kế và sắp xếp thông minh giúp tích hợp chung hộp phân phối (transfer case) với hộp số tự động của xe, qua đó cắt giảm được khoảng 50 kg so với thế hệ tiền nhiệm. Bên cạnh đó, ma sát trong hệ thống cũng được giảm đáng kể. Nhờ những cải tiến trên, khả năng tiết kiệm nhiên liệu (một khía cạnh vốn được xem là nhược điểm của AWD so với các hệ thống dẫn động một cầu) được cải thiện đáng kể. Các biến thể coupe của dòng E và C được trang bị 4MATIC cho ra hiệu suất nhiên liệu hoàn toàn tương tự so với các phiên bản dẫn động cầu sau (10.7l/100km).
Kết luận
Nếu bạn sống ngoài khu vực nội đô, điều kiện đường sá và thời tiết không ổn định như ở Việt Nam thì 4MATIC là rất cần thiết cho chiếc Mercedes của bạn. Nếu bạn sống trong các thành phố lớn như Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh, đây cũng không hẳn là một trang bị quá xa xỉ. Bởi trong suốt quãng đời hoạt động của xe, chỉ cần một vài lần đi vào các khu vực thời tiết xấu, ẩm ướt, hay trơn trượt là bạn có thể thấy ngay công dụng và độ an toàn mà hệ thống này mang lại.
Theo digitaltrends, kbb, mbusa.
