Tổng quan nước làm mát ô tô và cách thay nước làm mát ô tô

Nước làm mát ô tô là gì?

Thông thường động cơ xe ô tô đặt bên trong khoang kín khí và phát sinh lượng nhiệt lớn trong vận hành. Chính điều này thách thức các kỹ sư phải phát minh ra những phương thức giải nhiệt mới cho động cơ và nước làm mát ô tô ra đời.

Không như các dung dịch khác, nước làm mát ô tô đóng vai trò quan trọng trong quá trình giải nhiệt của động cơ. Nó sẽ duy trì nhiệt độ hoạt động tối ưu của động cơ, giúp động cơ không quá lạnh nhưng cũng không quá nóng. Đồng thời nước làm mát xe ô tô cũng chống chọi tốt hơn với nhiệt độ thấp, không bị đông cứng khi nhiệt độ dưới 0oC.

Nếu động cơ quá nóng, nước làm mát ô tô không đủ để giải nhiệt động cơ, các máy tính điện tử trên xe ô tô ngày nay sẽ tự động dừng hoạt động của động cơ để đảm bảo an toàn. Trên các xe đời cũ không có hệ thống giám sát nhiệt độ nước làm mát, động cơ quá nóng sẽ dẫn đến bó máy, xe không hoạt động được, thậm chí có thể xảy ra cháy nổ.

Nước làm mát ô tô có mấy loại?

Nước làm mát ô tô ngày nay được phân ra thành 4 loại với các chỉ số đóng cặn, chống đông và nhiệt độ sôi khác nhau. Đồng thời chúng cũng được phân biệt sự khác nhau thông qua 4 màu sắc xanh lá, đỏ, xanh đậm và hồng.

Nước làm mát xe ô tô màu xanh lá và đỏ còn được đánh dấu là LLC (viết tắt của Long Life Coolant). Trong khi nước làm mát ô tô màu xanh đậm và hồng sẽ được đánh dấu là SLLC (viết tắt của Super Long Life Coolant). Một số thương hiệu nước làm có ghi cụ thể thông tin là LLC hay SLLC để người dùng nắm bắt là dễ dàng lựa chọn.

Thông thường nước làm mát màu xanh đậm hoặc xanh lã sẽ dùng trực tiếp mà không phải pha thêm nước lọc. Loại này thường sử dụng công nghệ phụ gia vô cơ (IAT – Inorganic Additive Technology) tạo ra hai màu sắc trên. Đây là công nghệ cũ và yêu cầu thay thế sau 2 năm hoặc mỗi 60.000 dặm.

Nước làm mát xe ô tô màu đỏ thường pha với nước tinh khiết theo tỷ lệ 50:50 mới có thể sử dụng. Loại nước làm mát màu đỏ sử dụng chất làm mát Công nghệ axit hữu cơ (OAT – Organic Cai Technology), độ bền tốt hơn loại công nghệ phụ gia vô cơ. Đây là công nghệ hiện đại và ứng dụng trên nước làm mát xe ô tô ngày nay. Ngoài ra, còn có một số loại nước làm mát có độ bền gần như vĩnh cửu có độ bền lên đến 5 năm hoặc thay thế sau mỗi 150.000 km.

Mỗi hãng xe cũng có những quy định riêng về bổ sung nước làm mát ô tô và thay nước làm mát ô tô định kỳ. Ngoài ra, các hãng xe thông thường cũng khuyến cáo các loại nước làm mát ô tô phù hợp.

Ngoài ra, nước làm mát ô tô là một hợp chất hóa học nguy hiểm với người và động vật. Vì vậy cần được cất giấu ở những nơi khuất, tránh xa trẻ em và vật nuôi trong gia đình.

Các vấn đề thường gặp với nước làm mát ô tô

Nước làm mát ô tô ngày nay thường không phải thay thế định kỳ như trước kia. Tuy nhiên có nhiều lý do khác nhau khiến nước làm mát ô tô bị hao hụt trong quá trình sử dụng. Và nếu nước làm mát ô tô xuống dưới mức tối thiểu, hoặc không thay thế khi đến hạn, xe ô tô sẽ gặp những hư hỏng và các cảnh báo như:

• Đèn cảnh báo nhiệt nước làm mát: Đây là dấu hiệu đầu tiên của hệ thống giải nhiệt của động cơ. Bên cạnh đèn cảnh báo nhiệt, kim đồng hồ nhiệt độ nước làm mát cũng sẽ di chuyển nhiều hơn về phía vạch đỏ
• Động cơ dừng hoạt động: Theo sau cảnh báo nhiệt độ sẽ là động cơ ngừng hoạt động. Đây là một tính năng an toàn để bảo vệ động cơ trước khả năng hủy hoại bởi nhiệt độ.
• Hơi nước bốc lên từ nắp capô: Nếu trường hợp đường ống dẫn nước giải nhiệt bị nứt, vỡ khiến nước làm mát ô tô bị rò rỉ, hơi nước sẽ bốc lên từ bên dưới nắp capô.
• Các hư hỏng động cơ nếu không khắc phục kịp thời: Các chi tiết bên trong động cơ sẽ gặp hư hỏng nặng nề như máy bơm nước làm mát ô tô, đầu gioăng, đầu xi lanh, thanh nối bị cong vênh…
• Máy sưởi không hoạt động hoặc thổi khí nóng liên tục: Tại Việt Nam chúng ta ít sử dụng chế độ sưởi ấm của xe, tuy nhiên chế độ sưởi trên xe cũng sử dụng một phần lượng nhiệt từ hệ thống nước làm mát ô tô. Khi hệ thống giải nhiệt này bị lỗi, hệ thống sưởi không hoạt động, hoặc sẽ thối khí nóng liên tục kể cả khi bật điều hòa.
• Xe hao nhiên liệu hơn bình thường: Khi hệ thống giải nhiệt kém, nước làm mát ô tô thiếu hoặc quá cũ, hệ thống ECU của xe sẽ tự bơm nhiên liệu vào buồng đốt nhiều hơn bình thường. Từ đó sẽ ảnh hưởng đến vấn đề tiết kiệm nhiên liệu của động cơ.

Tự thay nước làm mát ô tô được không?

Nước làm mát ô tô là một hợp chất hóa học và gây ô nhiễm môi trường. Vì vậy chúng ta cần phải có thiết bị dựng nước làm mát xe ô tô đã cũ sau khi xả, đồng thời có đơn vị thu gom, hỗ trợ xử lý, không đổ xuống cống rãnh. Vì vậy nếu bạn không có thời gian và trang bị đầy đủ, tốt nhất nên chọn phương án thay nước làm mát ô tô tại gara chuyên nghiệp. Chúng ta chỉ nên châm thêm nước làm mát xe ô tô tại nhà qua bình chứa phụ.

Tuy nhiên, nếu có đủ kiến thức và dụng cụ hỗ trợ, bạn cũng có thể tự thay nước làm mát ô tô tại nhà theo các bước dưới đây:

Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ để thay thế nước làm mát xe ô tô gồm:

• 1 bình nước sạch có dung tích bằng 1 nửa dung tích hệ thống giải nhiệt
• 1 bình nước làm mát ô tô
• 1 tua vít có đầu dẹt
• Phễu
• 1 chậu chứa dung dịch nước làm mát ô tô cũ
• Đèn bấm
• Một đôi găng tay

Bước 2: Xả sạch nước làm mát ô tô cũ trong hệ thống, lưu ý thực hiện lúc xe đã nguội hoàn toàn, để tránh bị bỏng

• Mở nắp bình chứa nước làm mát ô tô
• Nâng gầm xe để tìm lỗ thoát ở đáy bình
• Xoay mở nút bịt ngang hay bu – lông có hình chữ T và hứng lấy nước làm mát ô tô cũ bằng chậu chứa
• Đợi khi nước làm mát ô tô cũ đã chảy ra hết thì khóa lại lỗ thoát

Bước 3: Rửa bình chứa bằng nước sạch

• Đổ nước sạch vào bình chứa nước làm mát ô tô
• Đậy nắp bình thật chặt để hạn chế tràn và bọt khí khi nước bị sôi
• Khởi động xe và để chạy cầm chừng từ 3 – 5 phút
• Tắt máy và đợi động cơ nguội
• Sau đó tháo sạch nước trong bình chứa như bước 2

Bước 4: Pha hỗn hợp nước làm mát ô tô với nước tinh khiết hoặc nước cất theo công thức của nhà sản xuất. Chỉ áp dụng với nước làm mát sử dụng công nghệ axit hữu cơ.

Bước 5: Đổ hỗn hợp nước làm mát ô tô đã pha chế vào trong bình chứa chính, cũng như bình nước phụ

Bước 6: Đề máy để xe chạy cầm chừng, theo dõi đến khi bình nhiệt sủi bọt khí và nước làm mát ô tô bắt đầu rút dần. Trong suốt quá trình này, liên tục theo dõi kim nhiệt để tránh động cơ bị quá nóng. Nếu kim nhiệt tăng đến gần mức đỏ thì tắt động cơ ngay và theo dõi lượng nước làm mát ô tô trong bình đã đủ hay chưa?

Bước 7: Nếu nước làm mát ô tô rút xuống, tiến hành châm đầy cả bình chính và phụ. Sau đó đậy nắp và có thể sử dụng bình thường.

Bước 8: Dùng phễu để thu gom nước làm mát cũ cho vào bình chứa và xử lý chất loại thải theo quy định.

Nếu trong quá trình sử dụng, động cơ bị nóng, bổ sung thêm nước làm mát ô tô vào bình phụ, vì bọt khí còn động lại bên trong hệ thống giải nhiệt.

Những lưu ý khi thay nước làm mát

Không dùng nước lã, nước khoáng, nước máy, nước đóng chai… để pha trộn với nước làm mát ô tô. Các loại nước trên có độ cứng lớn hơn, chưa kể độ lắng cặn trong nước cũng cao hơn, dễ làm gỉ sét, mục, rò rỉ đường ống dẫn và ảnh hưởng nặng nề đến cấu tạo két nước làm mát ô tô.

Tuyệt đối không thay nước làm mát khi động cơ còn nóng, kể cả khi động cơ còn ấm cũng không được thay nước làm mát. Chỉ thay thế nước làm mát khi động cơ nguội hoàn toàn, nhằm tránh nguy hiểm.

Không bổ sung thêm các chất chống đông ngoài khiến cáo của nhà sản xuất. Một số lời khuyên trên mạng về bổ sung chất chống đông, giúp kéo dài tuổi thọ nước làm mát ô tô đều không chính xác. Bạn chỉ thay thế nước làm mát ô tô đúng yêu cầu của nhà sản xuất ô tô, và cũng cần cân nhắc các loại nước làm mát ô tô khác trước khi áp dụng.

Cần cân nhắc thay nước làm mát ô tô sớm hơn nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng kim đồng hồ báo nhiệt tăng cao. Nhất là với các tình huống thường xuyên lái xe trong phố vào giờ cao điểm, xe ô tô phải di chuyển nhích từng chút một.

Tránh để nước làm mát ô tô tiếp xúc trực tiếp với da tay. Hầu hết nước làm mát ô tô đều chứa ethylene glycol, một chất độc hại với con người.

Ngoài ra, không để nước làm mát ô tô tràn xuống các bộ phận khác trong khoang động cơ khi bổ sung hoặc thay nước làm mát. Các thành phần axit hữu cơ trong nước làm mát có thể ăn mòn các chi tiết bằng nhựa bên trong khoang động cơ.

Cách bổ sung nước làm mát ô tô

Bạn hoàn toàn có thể bổ sung thêm nước làm mát tại nhà. Bên dưới nắp capô thường có 2 nắp bình nước làm mát

• Một bình chính thường bằng kim loại và có dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm không mở khi động cơ nóng.
• Một bình phụ thường bằng nhựa. Trên bình phụ cũng có vạch MIN và MAX để chúng ta theo dõi.

Nếu nước làm mát ô tô ở bình phụ xuống dưới mức MIN, bạn sẽ châm thêm vào bình phụ bằng nước làm mát dự trữ cho đến mức MAX thì ngưng lại. Tuyệt đối không châm thêm vào bình chính để bổ sung.

TOP 5 nước làm mát ô tô phổ biến

Nước làm mát ô tô Focar

Đây là thương hiệu nước làm mát ô tô của Việt Nam, được sản xuất bởi Công ty TNHH Lavichem, với công nghệ sản xuất chuyển giao từ CHLB Đức. Nước làm mát ô tô Focar có tuổi thọ lên đến 2 năm và có thể sử dụng trực tiếp mà không cần pha chế phức tạp.

Nước làm mát ô tô Bluechem

Đây là một sản phẩm của bluechemGroup đến từ Đức. Sản phẩm nước làm mát ô tô Bluechem có tuổi thọ lên đến 5 năm hoặc 80.000 km. Nước làm mát ô tô của Bluechem hạn chế rất tốt hiện tượng ăn mòn; không chứa nitrides, amines, phosphates và silicat; thân thiện với vật liệu động cơ làm từ gang, nhôm hoặc hợp kim.

Nước làm mát ô tô Wurth

Wurth là thương hiệu Đức, chuyên sản xuất các chất liệu bảo vệ ô tô, chăm sóc xe từ động cơ cho đến phụ kiện theo xe. Nước làm mát ô tô cũng là một thế mạnh của Wurth với gốc Ethylene Glycol có độ đậm đặc cao, tỷ lệ lên đến 68%, chịu được độ sôi đến 108­oC và chịu được độ lạnh đến -35­oC. Nước làm mát ô tô Wurth có thể dùng trực tiếp và không cần pha với nước. Ngoài ra, nó cũng thân thiện với các chất liệu nhựa và cao su.

Nước làm mát ô tô Prestone

Đây là loại nước làm mát ô tô đến từ Mỹ, được khuyên dùng bởi những hãng xe ô tô như GM, Ford và Chrysler. Nước làm mát ô tô Prestone có thể chịu sôi đến 129­oC và chịu đông lên đến -36­oC. Đặc biệt nước làm mát ô tô Prestone có thể sử dụng liên tục trong 5 năm hoặc 150.000 dặm (khoảng 241.401 km).

Nước làm mát ô tô Liqui Moly

Thương hiệu Liqui Moly ra đời từ năm 1957 và đã sản xuất hơn 4.000 sản phẩm phụ gia, dầu nhớt và dung dịch bảo dưỡng, chăm sóc xe. Nước làm mát ô tô Liqui Moly cũng là một sản phẩm tiên tiến giúp giải nhiệt, chống ăn mòn, rỉ sét hiệu quả. Ngoài ra, nước làm mát của Liqui Moly cũng không chứa nitrides, amines, phosphates và silicat, đồng thời được pha chế để sẵn sàng sử dụng mà không cần pha thêm nước.