Cảm biến tốc độ bánh xe ô tô bị lỗi sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của phanh ABS cũng như các hệ thống khác.
Cảm biến tốc độ bánh xe là gì?
Cảm biến tốc độ bánh xe có nhiệm vụ xác định tốc độ thực tế xe đang chạy và truyền tín hiệu về hệ thống điều khiển chống bó cứng phanh ABS. Nhờ tín hiệu này, hệ thống ABS sẽ biết được khi nào xe giảm tốc đột ngột để kịp thời can thiệp, từ đó hạn chế tối đa tình trạng phanh xe bị bó cứng, xe bị văng, trượt…
Cấu tạo và nguyên lý làm việc cảm biến tốc độ
Với xe sử dụng phanh đĩa, cảm biến tốc độ thường được bố trí ở moay ơ. Với xe sử dụng phanh tang trống, cảm biến tốc độ thường được đặt ở hộp vi sai.
Cảm biến tốc độ bánh xe hoạt động dựa trên nguyên lý cảm ứng điện từ. Cấu tạo cảm biến tốc độ bánh xe gồm có nam châm và bánh răng kim loại. Bánh răng kim loại sẽ chuyển động theo bánh xe. Khi bánh xe quay, bánh răng sẽ quay theo tạo ra một dòng điện xoay chiều. Tín hiệu điện được đọc qua số lượng các xung theo thời gian, từ đó chuyển thành vận độ.
Cảm biến tốc độ bánh xe có 2 loại: loại kín và loại hở.
Cảm biến hở có thiết kế đầu đọc và bánh răng tách nhau. Do đó cảm biến rất dễ bị bám bụi bẩn khiến kết quả đo không chính xác. Chính vì vậy mà cảm biến hở thường dễ gặp trục trặc hơn cảm biến kín.
Cảm biến kín do thiết kế kín nên bụi bẩn khó lọt vào. Điều này giúp cảm biến hoạt động ổn định hơn.
Dấu hiệu lỗi cảm biến tốc độ
Có nhiều nguyên nhấn dẫn đến lỗi cảm biến tốc độ ô tô như: mạch cảm biến bị hư, giắc cắm bị lỏng, dây điện đứt… Khi cảm biến tốc độ trên xe ô tô gặp lỗi, xe thường có các dấu hiệu sau:
Đèn ABS bật sáng
Khi cảm biến tốc độ bánh xe bị lỗi thì đèn báo phanh ABS trên bảng đồng hồ thường bật sáng để thông báo. Ngoài lý do này, đèn báo ABS bật sáng cũng có thể vì nhiều nguyên nhân khác như: áp suất dầu phanh giảm, trong đường dầu có không khí, má phanh bị mòn…
Hệ thống ABS hoạt động không chính xác
Khi cảm biến tốc độ trên xe ô tô bị hư hỏng, hệ thống ABS sẽ nhận tín hiệu sai lệch hoặc không nhận được tín hiệu dẫn đến ABS hoạt động không chính xác. Điều này rất nguy hiểm bởi có thể khiến xe bị bó cứng phanh dẫn đến xe bị mất lái dù xe có ABS.
Đèn báo TCS bật sáng
Với những xe có trang bị hệ thống kiểm soát lực kéo TCS, bên cạnh gửi tín hiệu về hệ thống ABS, cảm biến tốc độ cũng sẽ gửi tín hiệu về hệ thống TCS. Bởi hệ thống kiểm soát lực kéo giúp kiểm soát sự trượt của bánh xe bằng cách phân bố công suất động cơ đến các bánh xe sao cho phù hợp với tốc độ của bánh xe đó. Do đó hệ thống TCS cần nắm được thông tin về tốc độ thực tế của bánh xe. Nếu cảm biến tốc độ bánh xe bị trục trặc thường đèn báo TCS cũng sẽ bật sáng.
Đèn Check Engine bật sáng
Khi cảm biến tốc độ ô tô bị lỗi, đèn Check Engine cũng có thể bật sáng. Ngoài ra, đồng hồ đo tốc độ xe trên cụm đồng hồ cũng có thể không hoạt động.
Cách vệ sinh cảm biến tốc độ ô tô
Để đảm bảo cảm biến tốc độ hoạt động tốt, chính xác nên chủ động vệ sinh cảm biến định kỳ. Các bước vệ sinh cảm biến tốc độ như sau:
Bước 1: Mở bánh xe
Đậu xe trên một địa hình bằng phẳng và an toàn. Dùng kích nâng gầm lên và mở lốp xe ra. Nếu vệ sinh cảm biến bên lái thì đánh vô lăng hết qua bên phụ và ngược lại.
Bước 2: Tháo cảm biến
Vị trí cảm biến tốc độ thường đặt ở moay ơ gần bánh xe. Tuyệt đối không kéo mạnh cảm biến mà trước tiên cần tháo các bu lông cố định dây cáp cảm biến và bu lông cố định cảm biến.
Bước 3: Vệ sinh cảm biến
Tiến hành vệ sinh cảm biến tốc độ bằng dung dịch vệ sinh chuyên dụng. Với phần bánh răng có thể dùng chổi lông để cọ sạch hơn. Tuyệt đối không sử dụng các loại chất tẩy rửa thông thường.
Bước 4: Lắp cảm biến, lắp bánh xe
Sau khi vệ sinh cảm biến tiến hành lặp lại cảm biến, siết chặt các bu lông và lắp bánh xe vào vị trí cũ.
Tùng Dương