Trước khi trở nên gọn nhẹ và di chuyển dễ dàng, an toàn như ngày nay, chiếc xe đạp tại thế kỷ 19 từng có thiết kế rất kỳ lạ với bánh trước to hơn nhiều so với bánh sau.

Quay ngược thời gian trở lại thế kỷ 19, vào năm 1817-năm mà chiếc xe đạp đầu tiên trên thế giới ra đời bởi Nam tước người Đức – Baron von Drais. Chiếc xe khi ấy được gọi là cỗ máy đi bộ Laufmaschine với hai bánh bằng nhau và di chuyển dựa trên việc người điều khiển sẽ đẩy chân xuống đất ra phía sau, còn xe tiến về phía trước. Trong suốt 40 năm sau, hàng nghìn chiếc Laufmaschine được sản xuất, nhưng cỗ máy đi bộ này cũng gây ra hàng nghìn vụ tai nạn, đến nỗi nhiều nước đã ra lệnh cấm lưu hành Laufmaschine. Sau đó, những năm 1860, khắc phục những bất cập do chiếc xe “tự hành” bằng cách đẩy chân Laufmaschine, xe đạp Boneshaker với bàn đạp ra đời, mở đầu kỷ nguyên của những chiếc xe đạp có bánh trước to hơn bánh sau.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Cỗ máy đi bộ Laufmaschine ra đời năm 1817




Từ năm 1868, năm chiếc Boneshaker có bàn đạp xuất hiện cho đến tận gần 20 năm sau, đã có rất nhiều mẫu xe đạp được sáng tạo ra, nhưng điểm chung dễ nhận thấy nhất của các mẫu xe này là kích thước bánh trước to, thậm chí to hơn rất nhiều so với bánh sau. Vậy tại sao, xe đạp thế kỷ 19 lại có thiết kế bánh xe kỳ lạ đến vậy?

Điều gì khiến cho những chiếc xe đạp thế kỷ 19 có thiết kế bánh trước to hơn bánh sau?

Cùng nhìn lại những thiết kế tiêu biểu trong lịch sử phát triển của xe đạp thế kỷ 19, bắt đầu từ năm 1868, khi chiếc Boneshaker với thiết kế bánh trước to hơn bánh sau đầu tiên xuất hiện, cũng là chiếc xe tiên phong trong thiết kế bàn đạp lắp trực tiếp vào trục bánh xe trước. Tiếp đó năm 1870, xe đạp bánh cao “Ariel” xuất hiện với nhiều cải tiến hơn chiếc Boneshaker. Năm 1878-1879 là thời kỳ hoàng kim của concept này, với chiếc Kangaroo (do Otto và Wallace thiết kế).

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine


Xe đạp Boneshaker tại Châu Âu vào những năm 1868

Có thể thấy, việc leo lên yên xe và điều khiển chiếc xe Kangaroo của thế kỷ 19 khó khăn hơn rất nhiều so với chiếc xe đạp bây giờ. Tại sao các nhà sản xuất xe đạp thời kỳ đó lại ưa chuộng concept nhiều rủi ro đến vậy, đó là bởi điều kiện đường sá, cũng như trình độ kỹ thuật công nghệ thế kỷ 19 không được cao như hiện nay.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Xe đạp bánh cao “Ariel” xuất hiện năm 1870

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Chiếc xe Kangaroo do Otto và Wallace thiết kế năm 1878

Bánh xe trước to hơn bánh sau giúp chiếc xe đi nhanh hơn.

Boneshaker (1868) và Ariel (1870) đều sở hữu bàn đạp được lắp trực tiếp vào trục bánh trước. Sang đến Kangaroo (1878), Otto và Wallace đã lắp thêm xích tại bàn đạp, nhưng bàn đạp cũng được thiết kế ở bánh trước, chứ không ở vị trí giữa 2 bánh như xe đạp ngày nay. Chính vì thế, bánh xe đạp trước được sản xuất với kích cỡ lớn (thậm chí rất lớn) so với bánh sau, để với một vòng đạp, bánh xe to phía trước sẽ di chuyển được quãng đường lớn hơn, giúp người điều khiển xe đi nhanh hơn mà không tốn quá nhiều sức.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Bánh xe trước to hơn bánh sau giúp chiếc xe đi nhanh hơn

Giúp cho xe di chuyển mượt mà hơn trong điều kiện đường sá giao thông chưa phát triển


Giao thông thế kỷ 19 chưa phát triển như bây giờ, đường sá chưa bằng phẳng và nhiều ổ gà. Các nhà sản xuất cho rằng, bánh xe trước có đường kính lớn hơn giúp kiểm soát và xử lý tốt hơn trên các con đường có bề mặt gồ ghề, không trải nhựa. Những chiếc Boneshaker (1868) và Ariel (1870) và Kangaroo (1878) của thế kỷ 19 đều có bánh xe trước to, bàn đạp ở bánh trước, và phần yên xe cũng ở ngay phía trên hoặc vị trí gần bánh trước, khiến trọng lượng xe đổ dồn về đằng trước nhiều hơn là phía sau như xe đạp bây giờ. Các nhà thiết kế xe đạp thế kỷ 19 tin rằng, bánh xe đạp to phía trước sẽ va chạm tốt hơn so với bánh xe nhỏ. Người điều khiển xe khi đưa được bánh trước to vượt qua được các đoạn gồ ghề, ổ gà, thì sẽ tránh được tình huống bánh sau gặp sự cố tương tự với vị trí đó, như bị sa lầy, hoặc kẹt cứng, khiến xe không đi được.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Bánh trước to hơn bánh sau giúp cho xe di chuyển mượt mà hơn

Giúp xe giữ thăng bằng tốt hơn

Cỗ máy đi bộ Laufmaschine 1817 từng gây ra cơn ác mộng tại đường phố nhiều nước phương Tây đến nỗi bị cấm sản xuất, mặc dù nó tồn tại đến 40 năm. Điều đáng chú ý, Laufmaschine 1817 là chiếc xe đạp có 2 bánh bằng nhau, và khuyết điểm của nó là khó giữ thăng bằng khi điều khiển. Sau khi Laufmaschine 1817 chính thức bị cấm lưu hành, các nhà sản xuất xe đạp đã chú ý hơn đến vấn đề an toàn khi lưu thông, chứ không chỉ mỗi khả năng di chuyển.

Vào những năm 1890, việc phát triển hệ truyền động xích với bánh xích lớn ở phía trước và một bánh nhỏ hơn ở phía sau cho phép chiếc xe đạp trở nên an toàn hơn. Bên cạnh đó, sự ra đời của lốp cùng kích thước bánh phía trước lớn hơn bánh phía sau, kết hợp độ cao giữa yên xe và mặt đất được hạ thấp hơn nhiều chính là công thức tạo ra chiếc xe an toàn của người Viking thời điểm đó.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Bánh trước to hơn bánh sau giúp xe giữ thăng bằng tốt hơn

Giảm tác động của mặt đường lên người điểu khiển xe khi chưa có hệ thống giảm xóc

Những chiếc xe đạp đầu tiên của thế kỷ 19 được chế tạo không hề có cơ chế giảm xóc, giảm chấn cho người điều khiển xe. Do đó khi vận hành xe, trên các loại đường địa hình gồ ghề thì toàn bộ sự va đập, lập bập của bánh với đường sẽ tác động lên chính cơ thể của người điều khiển, nhất là khi bánh xe lại sử dụng bánh gỗ không có độ đàn hồi như Boneshaker (1868) và Ariel (1870). Để giảm sự ảnh hưởng của mặt đường với bánh xe tác động lên người ngồi trên xe, bánh xe trước được thiết kế to hơn bánh sau. Ngoài ra các nhà sản xuất đã nghiên cứu và cải tiến bánh xe bằng bọc vải.v..v.. sau cùng với sự phát triển của công nghệ từng thời kỳ họ tiến tới bánh cao su. Nhưng điều này cũng không làm triệt tiêu hoàn toàn những tác động về mặt cơ học lên con người. Cuối cùng, chiếc xe đạp của thế kỷ 20 đã giải quyết được điều này bằng hệ thống giảm xóc cho đến ngày nay.

xe đạp, hệ thống giảm xóc, Laufmaschine

Xe đạp Boneshaker tại Châu Âu vào những năm 1868

Rõ ràng, với một chiếc xe đạp có bánh trước quá to, chỗ ngồi của người điều khiển xe sẽ ở trên cao và tiềm ẩn nguy hiểm trong các tình huống như bánh trước vấp phải một hòn đá hoặc đang di chuyển xuống một con dốc, chiếc xe có thể bổ nhào về phía trước gây tai nạn nghiêm trọng. Nhưng rõ ràng, với trình độ kỹ thuật hạn chế thời kỳ đó, cùng với hệ thống đường sá chưa phát triển, thiết kế bánh trước to hơn bánh sau đã phát huy một số ưu điểm nhất định của nó. Cho đến nay, những chiếc xe đạp thế kỷ 19 đã tạo nên một nét văn hóa, ghi lại một giai đoạn lịch sử không thể nào quên, và là nền tảng để phát triển hoàn thiện chiếc xe đạp gọn nhẹ, dễ sử dụng, an toàn như bây giờ. Hiện tại, xe đạp vẫn luôn được cải tiến song song với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật để đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe hơn.


TIN LIÊN QUAN

Bán hết tài sản, cặp vợ chồng Vũng Tàu đạp xe chở 2 con nhỏ đi phượt khắp Việt Nam

Hạnh phúc với lựa chọn của mình, anh Tuấn, chị Thuý tin tưởng rằng sau chuyến đi này, hai đứa con có một tuổi thơ khác hẳn với những đứa trẻ thành phố bây giờ và chúng sở hữu những kĩ năng sống tự tin hơn.

Xem chi tiết: Bán hết tài sản, cặp vợ chồng Vũng Tàu đạp xe chở 2 con nhỏ đi phượt khắp Việt Nam

Nữ gymer khoe dáng khoẻ khoắn bên xe đạp thể thao

Với trang phục khoẻ khoắn, cô nàng gymer Hải Vân khoe vẻ đẹp thể thao của mình bên chiếc xe đạp địa hình GMINDI.

Xem chi tiết: Nữ gymer khoe dáng khoẻ khoắn bên xe đạp thể thao

Review Trải nghiệm Mazda CX-3: dấu chấm hết có thêm dấu chấm hết?

Đây là review về Trải nghiệm Mazda CX-3: dấu chấm hết có thêm dấu chấm hết? của mình. Mình mua nó với giá 719.000.000đ. Hi vọng phần review sẽ hữu ích cho bạn nào muốn mua nhé, nếu bạn có câu hỏi gì thì hãy comment vô bài này nha. Thông tin chung về Trải […]

Xem chi tiết: Review Trải nghiệm Mazda CX-3: dấu chấm hết có thêm dấu chấm hết?

Helicron – xe ôtô cổ quái gần 90 tuổi, sử dụng công nghệ máy bay

Helicron là một trong những chiếc xe ôtô có thiết kế độc nhất vô nhị ra đời ở thập niên 1930 của thế kỷ trước. Đáng chú ý chính là việc nó được sử dụng công nghệ máy bay để lăn bánh.

Xem chi tiết: Helicron – xe ôtô cổ quái gần 90 tuổi, sử dụng công nghệ máy bay

5 giá trị cốt lõi của ô tô Honda mà bạn cần biết

Năm tài chính 2021 (từ 04/2020 đến 03/2021) tiếp tục ghi nhận những nỗ lực không ngừng của HVN nhằm tạo dấu ấn sâu sắc trong lòng khách hàng về các giá trị cốt lõi của thương hiệu Honda trong lĩnh vực ô tô: "Thiết kế thể thao – Vận hành mạnh mẽ - Công nghệ tiên tiến – Thân thiện với môi trường – An toàn vượt trội".

Xem chi tiết: 5 giá trị cốt lõi của ô tô Honda mà bạn cần biết

Kia hé lộ Sportage hoàn toàn mới: Thiết kế của xe Hàn đang dần “Âu hóa”?

Thương hiệu xe hơi đến từ Hàn Quốc Kia vừa qua đã công bố những hình ảnh đầu tiên của mẫu xe Kia Sportage thế hệ mới nhất. Sự ra đời của mẫu xe với thiết kế hiện đại này là thành quả của sự phối hợp giữa mạng lưới thiết kế của mình từ […]

Xem chi tiết: Kia hé lộ Sportage hoàn toàn mới: Thiết kế của xe Hàn đang dần “Âu hóa”?

Lộ ảnh Bugatti Veyron thứ 2 về Việt Nam, ngoại thất 2 màu, giá bán vẫn là ẩn số

Chiếc Bugatti Veyron thứ 2 đang trên đường về Việt Nam vừa được một đại lý siêu xe “nhá hàng”. Bugatti Veyron thứ 2 sở hữu 2 tông màu, khác với chiếc của ông Đặng Lê Nguyên Vũ. Bugatti Veyron thứ 2 sẽ về Việt Nam bởi một doanh nghiệp tư nhân Trong bối cảnh […]

Xem chi tiết: Lộ ảnh Bugatti Veyron thứ 2 về Việt Nam, ngoại thất 2 màu, giá bán vẫn là ẩn số

Biển số xe phong thủy mới nhất 2021

Mỗi con số đều ẩn chứa những ý nghĩa khác nhau. Nếu là con số may mắn thì sẽ mang đến tài lộc, thịnh vượng cho gia chủ. Ngược lại, những con số xui xẻo sẽ mang lại những điềm xấu. Cùng xem ý nghĩa biển số xe phong thủy cho chủ nhân qua bài […]

Xem chi tiết: Biển số xe phong thủy mới nhất 2021

Cũng có lưới tản nhiệt “siêu to khổng lồ”, nhưng bản đua của BMW M4 “chất” từ thiết kế tới hiệu năng

Rich kid Việt tốt nghiệp RMIT được tặng siêu xe 7,4 tỷ đồng, phần thưởng thứ 2 còn gây choáng hơn

MG HS “đại hạ giá” kỷ lục, tới 140 triệu đồng tại Việt Nam

BMW 4 Series Gran Coupe hoàn toàn mới ra mắt: rộng rãi hơn, hiện đại hơn

10 mẫu ôtô ít khách nhất tháng 5

Suzuki Việt nam hỗ trợ khách hàng mua xe mùa đại dịch Covid-19

2022 BMW 4 Series Gran Coupe chính thức lộ diện, ra mắt tại Úc cuối năm 2021

Cadillac Escalade 2021 đầu tiên về Việt Nam, giá bán chưa công bố

Bài viết khác

Tin công nghệ, điện thoại, máy tính, ô tô, phân khối lớn, xu hướng công nghệ cập nhật mới nhất