Thế Anh, 35 tuổi tìm mua Kia Cerato vào dịp Tết âm lịch 2021, tuy nhiên đại lý Bắc Giang nơi anh sống không có xe giao ngay. Vì nhu cầu cần đi gấp, anh tìm đến đại lý ở Hà Nội, nhận được câu trả lời là do anh có hộ khẩu Bắc Giang nên không thể mua được ở Hà Nội.
Nếu muốn mua xe giao ngay tại thủ đô, anh được gợi ý có thể nhờ người nhà, người quen ở Hà Nội đứng tên hộ, sau đó sang tên lại cho mình. Ngoài ra, có nhiều khách hàng cũng phản ánh việc bán phân vùng không chỉ gặp với Kia mà còn thương hiệu khác của Thaco như Mazda. Tuy vậy, đại diện hãng khẳng định không có bất kỳ chính sách nào liên quan đến bán phân vùng, không ưu tiên phân bổ xe cho khu vực nào.
Tất cả xe bán sẽ được đại lý tính toán và đặt hàng sao cho phù hợp với nhu cầu của khách. Với trường hợp Thế Anh không mua được xe tại Hà Nội, hãng chỉ khuyến nghị mua đúng nơi sinh sống để được hỗ trợ tốt nhất và không đưa ra chính sách cấm.
Tuy nhiên, nhân viên bán hàng lại cho biết, nếu bán trái vùng sẽ bị phạt và bất kỳ khách nào có hộ khẩu không đúng nơi mua, nhân viên bán hàng sẽ không được phép ký hợp đồng.
Tương tự Thế Anh, chị Nguyễn Sáu (Lào Cai) đặt mua Corolla Cross tại Toyota Lào Cai nhưng không có xe. Chị đến một cơ sở ở Hà Nội tìm mua nhưng cũng không được bán với lý do không đúng tuyến. Tuy nhiên, chị có thể mua sản phẩm khác như Corolla Altis hoặc Camry.
Đại lý giải thích, nhân viên kinh doanh có thể bán trái vùng nhưng số lượng giới hạn. Ví dụ, trong 10 xe bán ra, được phép 2 xe trái vùng, vì thế đại lý thường ưu tiên những xe khó bán cho khách hàng không đúng tuyến.
Tương tự như Thaco, đại diện Toyota cũng khẳng định không có việc cấm bán trái vùng và từ chối giải thích thêm về chính sách bán hàng của hãng. Tuy vậy nhiều khách sử dụng xe cho biết trước đây khi mua bán xe trái tuyến, khách hàng được nhân viên tư vấn nhờ người đứng tên hộ sau đó xuất hóa đơn nối từ Hà Nội về tỉnh (hình thức xuất hóa đơn hai lần để thay đổi địa chỉ mua ban đầu). Nhờ đó, khách vẫn có thể vào tên chính chủ mà không cần người đăng ký hộ.
Tuy nhiên, theo các đại lý, một năm trở lại đây hãng đã cấm xuất hóa đơn nối và rà soát xe mới bán ra. Nếu xe bán ra tại Hà Nội nhưng đăng ký mới ở tỉnh, đại lý và tư vấn bán hàng sẽ bị phạt 10 triệu đồng. Việc này có thể bị phát hiện thông qua kiểm tra số khung đăng kiểm.
Việc bán hàng theo vùng (hộ khẩu ở đâu mua xe ở đó, trừ khi địa phương không có đại lý chính hãng) vẫn được nhiều khách hàng phản ánh trong những năm qua ở nhiều đại lý của các hãng như Mazda, Kia, Toyota, Honda, nhưng hầu hết các hãng đều khẳng định không có chính sách này.
Theo các chuyên gia, quy định bán thế nào cũng không vi phạm luật trong kinh doanh, bởi đây đơn thuần là những hợp đồng dân sự tự đàm phán. Giá bán và lượng xe phân bổ ở các thành phố lớn so với các tỉnh thường có chênh lệch, vì thế nhiều khách hàng ở tỉnh thường xuyên rơi vào tình trạng không có xe để mua hoặc phải mua với giá cao hơn nhiều so với nơi khác.
Ánh Dương