Nếu không súc rửa két nước ô tô định kỳ, két có thể nghẹt tắc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động của hệ thống làm mát động cơ.
Két nước ô tô có tác dụng gì?
Két nước ô tô (tiếng Anh – Radiator) có tác dụng hạ nhiệt nước làm mát động cơ ô tô trước khi nước làm mát tham gia vào chu trình làm mát mới. Nhiệm vụ chính của két nước là giúp nước làm mát đạt được độ lạnh cần thiết để giải nhiệt cho động cơ, tránh tình trạng nước làm mát bị nóng, sôi.
Cấu tạo két nước làm mát ô tô
Két nước: Cấu tạo két nước làm mát gồm những đường ống nhỏ hẹp được sắp xếp xen kẽ với các lá nhôm. Thiết kế này giúp nước làm mát được tản nhiệt nhanh chóng. Tuỳ theo yêu cầu mà mỗi xe sẽ có két nước làm mát lớn hay nhỏ.
Có 2 kiểu thiết kế đường ống và lá nhôm trong két nước đó xếp dọc và xếp chéo. Với kiểu xếp dọc từ trên xuống, nước làm mát từ động cơ đi về két nước sẽ chảy từ trên xuống dưới và thoát khỏi két nước để tiếp tục chu trình mới. Với kiểu xếp chéo, nước làm mát sẽ chảy theo dòng chéo từ một phía bên này sang phía đối diện. Hầu hết các dòng xe ô tô đời mới hiện nay đều sử dụng két nước làm mát kiểu xếp chéo.
Nắp két nước: Nắp két được thiết kế đóng kín để giảm sự hao hụt nước làm mát do bốc hơi. Nắp két nước có 2 van: van áp suất và van chân không. Khi nhiệt độ nước làm mát tăng cao, áp suất trong két nước cũng tăng cao, van áp suất sẽ mở để nước làm mát chảy vào bình nước phụ nhằm giảm áp suất. Khi nhiệt độ nước làm mát thấp, áp suất trong két thấp, van chân không sẽ mở để nước từ bình phụ chảy vào két.
Van hằng nhiệt: Van hằng nhiệt có nhiệm giúp điều khiển sự lưu thông của nước làm mát từ động cơ đến két nước. Khi xe vừa nổ máy, động cơ còn lạnh, van hằng nhiệt sẽ đóng không cho nước làm mát ra két nước để giúp nhiệt độ động cơ tăng lên nhanh chóng. Khi động cơ đã đạt đến nhiệt độ làm việc lý tưởng, van hằng nhiệt sẽ mở để nước làm mát đi vào két nước, bắt đầu sự luân chuyển nhằm duy trì nhiệt độ ổn định cho động cơ.
Quạt làm mát: Quạt làm mát có nhiệm vụ tăng sự lưu thông không khí qua két nước, giúp đẩy nhanh quá trình hạ nhiệt nước làm mát.
Máy bơm nước: Máy bơm nước giúp bơm đưa nước làm mát từ két nước vào động cơ, quay trở lại két để hạ nhiệt và rồi tiếp tục tham gia vào chu trình mới.
Bình nước phụ: Bình nước phụ có nhiệm vụ dự trữ và cung cấp nước làm mát cho két nước nếu mức nước thấp và áp suất két bị thấp.
Các lỗi hỏng thường gặp ở két nước ô tô
Két nước bị tắc
Két nước bị tắc là một trong các lỗi thường gặp nhất ở két nước ô tô. Cấu tạo đường ống trong két nước rất nhỏ và hẹp. Sau thời gian dài làm việc, nếu nước làm mát không được thay mới định kỳ hoặc sử dụng loại nước làm mát không phù hợp sẽ khiến đường ống bị đóng cặn bẩn gây tắc nghẹt đường ống, ảnh hưởng lớn đến sự lưu chuyển của nước làm mát trong két nước nói riêng và cả hệ thống làm mát nói chung.
Bên cạnh đó, việc đường ống két nước bị tắc còn dễ khiến áp suất đường ống tăng cao, tạo áp lực lớn lên thành ống, tăng nguy cơ thủng két, rò rỉ nước làm mát.
Két nước bị thủng, rò rỉ
Khi thấy các dấu hiệu như nước làm mát bị đục, có màu lạ, chứa cặn bẩn, đặc hơn bình thường, hao hụt nhanh… thì khả năng cao là két nước làm mát bị thủng. Khi két nước bị thủng, nước làm mát sẽ bị rò rỉ ra ngoài, khiến nước làm mát bị biến chất.
Két nước bị sôi
Két nước bị sôi là lỗi rất nguy hiểm cần xử lý kịp thời. Có nhiều nguyên nhân khiến két nước bị sôi, trong đó thường gặp là xe ô tô vận hành trong điều kiện khắc nghiệt, xe bị thiếu nước làm mát (do két nước bị thủng rò rỉ, đường ống bị rò rỉ, van hằng nhiệt hỏng không mở van), quạt làm mát trục trặc, máy bơm nước trục trặc… Ngoài ra còn có nhiều nguyên nhân xuất phát từ động cơ như: hệ thống đánh lửa – bugi bị lỗi, hệ thống nạp nhiên liệu – kim phun bị lỗi, buồng đốt tích quá nhiều muội than…
Đường ống bị rò rỉ
Đường ống dẫn nước làm mát lưu chuyển từ két nước vào động cơ và ngược về đa phần làm bằng cao su. Nên sau thời gian dài làm việc đường ống dễ bị chai, giòn gây nứt, thủng.
Bơm nước trục trặc
Nhờ có máy bơm, nước làm mát mới có thể luân chuyển trong hệ thống làm mát. Do đó khi bơm nước bị trục trặc, nước làm mát sẽ không được luân chuyển đến động cơ hoặc áp suất dòng nước yếu. Đây là một trong các nguyên nhân thường gặp dẫn đến lỗi xe bị nóng máy.
Quạt làm mát trục trặc
Quạt làm mát là một bộ phận quan trọng trong hệ thống làm mát động cơ. Nếu gặp quạt làm mát gặp trục trặc thì khả năng tản nhiệt nước làm mát của két nước sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Van hằng nhiệt hỏng, kẹt
Van hằng nhiệt bị hỏng, kẹt sẽ khiến nước làm mát không thể trở về két nước để luân chuyển ngược lại phục vụ việc giải nhiệt động cơ. Điều này dễ khiến nhiệt độ động cơ tăng cao.
Bao lâu vệ sinh két nước ô tô 1 lần?
Để đảm bảo két nước làm mát ô tô hoạt động tốt, không bị trục trặc nên kiểm tra, vệ sinh két nước và thay nước làm mát ô tô định kỳ. Theo các chuyên gia khuyến cáo nên súc rửa két nước và thay nước làm mát ô tô định kỳ sau mỗi 40.000 – 60.000 km vận hành (hoặc sau 2 – 3 năm).
Dung dịch vệ sinh két nước làm mát nào tốt?
Khi súc rửa két nước nên sử dụng dung dịch vệ sinh két nước ô tô chuyên dụng. Bởi dung dịch này có tác dụng loại bỏ những chất bẩn tích tụ bên trong hệ thống đường ống, thông các đường bị tắc nghẹt một cách nhanh chóng, giúp việc vệ sinh két nước đơn giản và dễ dàng hơn.
Các loại dung dịch vệ sinh két nước ô tô được đánh giá tốt và ưa chuộng trên thị trường hiện có:
Liqui Moly Radiator Cleaner
Liqui Moly Radiator Cleaner là sản phẩm dung dịch vệ sinh két nước của hãng Liqui Moly đến từ Đức. Đây hiện là một trong các loại dung dịch vệ sinh két nước được sử dụng nhiều nhất. Chai Liqui Moly Radiator Cleaner có dung tích 300 ml.
Bluechem Radiator Flush
Bluechem Radiator Flush là sản phẩm dung dịch vệ sinh két nước của hãng Bluechem đến từ Đức. Chai Bluechem Radiator Flush có dung tích 300 ml.
Prestone Radiator Flush Plus Cleaner
Prestone Radiator Flush Plus Cleaner là sản phẩm dung dịch vệ sinh két nước của hãng Prestone đến từ Mỹ. Chai Prestone Radiator Flush Plus Cleaner có dung tích 650 ml.
Wurth Radiator Cleaner And Conditioner
Wurth Radiator Cleaner And Conditioner là sản phẩm dung dịch vệ sinh két nước của hãng Wurth đến từ Mỹ. Chai Wurth Radiator Cleaner And Conditioner có dung tích 250 ml.
Cách súc rửa két nước làm mát ô tô
Lưu ý trước khi tiến hành súc rửa két nước làm mát ô tô cần đảm bảo động cơ đã nguội hoàn toàn. Bởi nếu động cơ còn nóng thì nước làm mát cũng còn nóng sẽ dễ gây bỏng da. Thông thường sau khi hoạt động, động cơ cần mất tầm 2 tiếng để nguội hẳn hoàn toàn.
Hướng các bước súc rửa két nước làm mát ô tô:
Bước 1: Kích nâng gầm trước xe lên cao
Để súc rửa két nước sẽ cần xả nước qua van bên dưới nên kích gầm đầu xe lên cao sẽ giúp thao tác dễ dàng hơn.
Bước 2: Mở van xả cho xả hết nước làm mát cũ
Đặt một chậu hứng ở dưới gầm xe, sau đó mở van xả để xả hết nước làm mát cũ trong két ra ngoài, rồi khoá chặt van lại.
Bước 3: Súc rửa két làm mát
Mở nắp két nước, đổ dung dịch vệ sinh két nước chuyên dụng vào, sau đó bơm nước đầy két, rồi đóng chặt nắp két. Nổ máy xe và cho xe hoạt động ở chế độ không tải tầm 10 phút. Chờ máy nguội hoàn toàn thì mở van xả bên dưới để xả hết nước bẩn ra ngoài. Có thể lặp lại bước này bằng nước sạch (không cần dùng dung dịch vệ sinh) từ 1 – 3 lần tuỳ theo độ bẩn của két. Nếu nước xả ra quá bẩn nên thực hiện thêm 2 – 3 lần.
Bước 4: Đổ nước làm mát mới vào
Sau khi súc rửa két nước, đổ nước làm mát mới vào bình đến nước Full. Lưu ý không đóng nắp bình và cho xe nổ máy tầm 15 phút để xả gió, loại bỏ hết các bọt khí ra ngoài. Sau đó kiểm tra lại mực nước làm mát, nếu thấy bị rút xuống thấp thì châm thêm cho đầy, cuối cùng mới khoá chặt nắp bình.
Trên đây là cách súc rửa bên trong két nước làm mát. Trong trường hợp thất bên ngoài két nước bám quá nhiều bụi bẩn thì nên tháo cả két nước đưa ra ngoài để xịt rửa, vệ sinh.
*Tháo két nước và vệ sinh mặt ngoài của két
Tháo các đường ống nối và nhẹ nhàng nâng toàn két nước ra ngoài. Có hai đường ống nối với két nước. Đường ống trên là đường ống dẫn nước làm mát từ động cơ về két. Đường ống dưới là đường ống dẫn nước làm mát từ két đến động cơ.
Sau khi tháo két nước ra ngoài, dùng vòi xịt nước vệ sinh loại bỏ sơ các bụi bẩn bám bên ngoài. Sau đó dùng xà phòng và bàn chải sợi nhuyễn để làm sạch kỹ các lá nhôm. Khi dùng bàn chải chú ý chải xuôi theo hướng các lá nhôm, không chải ngược hay chảy quá mạnh tay bởi sẽ dễ gây hư hại các lá nhôm này. Xịt nước lần nữa để rửa trôi xà phòng và chắc chắn loại bỏ hoàn toàn các chất bẩn.
Vũ Phạm
