Lùi xe là cả một hành trình, cần có thời gian, sự rèn luyện và trải nghiệm. Nguyên tắc của lùi xe là xác định thân xe, hướng xe sẽ đi chuyển đến, vị trí cần dừng đỗ. Lùi ngược với tiến, bánh dẫn hướng nằm ở phía trên, người lái phải nhìn qua gương và/hoặc ngoái đầu qua vai, không gian bao quát hạn chế, nhiều điểm mù hơn, nên lùi chậm, quan sát thật kỹ, tập trung… là bài học đầu tiên.
Với xe trang bị cảm biến, camera lùi sẽ hỗ trợ rất tốt cho người lái khi lùi. Xe đời cũ không được trang bị những tiện ích trên đòi hỏi lái xe phải rèn luyện kỹ năng và tập trung quan sát hơn.
Có những điều người mới lái nên lưu ý khi xe không trang bị những tính năng hỗ trợ cho việc lùi xe:
1. Tư thế người lái phải phù hợp, chỉnh các gương sao cho quan sát tốt nhất, hạn chế các điểm mù khi lùi xe. Gương phải sáng và sạch.
2. Trường hợp lùi thẳng, lùi dễ, lùi vào vị trí đã quen, ánh sáng và thời tiết tốt thì chỉ cần nhìn gương hoặc nhìn qua vai, tùy thói quen từng người.
3. Khi lùi vào vị trí lạ, lùi khó, lùi chữ chi, ánh sáng hoặc thời tiết không thuận thì nên kết hợp nhìn 3 gương với việc nhìn qua vai về bên phải hay bên trái; nhoài người, rướn người về tay gương quan sát gương sẽ rõ hơn, cần thiết thì phải điều chỉnh cho gương cụp xuống để quan sát những vị trí thấp, nhất là khi phải lùi bó sát về một bên nào đó; thậm chí phải thò đầu qua cửa để canh.
4. Trong điều kiện thiếu ánh sáng, môi trường lạ, phải lùi vào vị trí khó thì nên canh non, xuống xe quan sát và ra phương án sẽ tốt hơn. Trời mưa to, chấp nhận ướt người, xuống xe quan sát nếu thấy cần thiết.
5. Tập thói quen quan sát từ đằng xa kéo lại gần để khi lùi loại bỏ được điểm mù, dễ phát hiện những mô đất, hố sâu, cọc tiêu, bồn cây, trẻ nhỏ, thú cảnh, gia cầm, súc vật từ xa, qua đó có phương án xử lý hợp lý.
6. Hạ kính, tắt loa đài, sử dụng còi đúng lúc, dùng đèn cảnh báo sự nguy hiểm để lùi xe khi cần thiết cũng là lựa chọn đúng. Xe tải, xe khách, xe công trình ngoài trang bị đèn rất cần có tín hiệu âm thanh tích hợp khi lùi để trẻ nhỏ, người khiếm thị tập trung, định vị được vị trí qua âm thanh, tránh nguy cơ tiềm ẩn.
7. Nếu cần sự trợ giúp của người đi cùng hoặc người dân khi lùi xe thì cũng tốt, tuy nhiên nên cẩn thận vì nhiều người chưa quen với việc làm “xi-nhan”, rất có thể 2 bên không hiểu hết ý nhau, gây ra khó khăn, thậm chí là va quệt, tai nạn không đáng có.
8. “Lùi bám bụng”: Lùi về bên nào thì bám nhiều về phía bên đó; khi lùi để ý đến đầu xe tránh cọ quệt vì khi lùi ở khúc cong tức là đầu xe có xu hướng ngóc ra ngược với hướng xe lùi.
9. Tận dụng những điểm cố định trong không gian gần đấy xác định hướng xe, vị trí xe cũng như để canh xe, vị trí phải dừng. Tập thói quen tạo cảm giác vị trí, khoảng cách tương đối khi lấy cạnh dưới của kính chắn gió phía sau làm điểm so sánh. Khi đi xe ngoài phố cần tiến vào táp lề, từ vị trí người lái nhìn qua cạnh dưới kính chắn gió phía trước sẽ thấy điểm giao nhau với vỉa hè. Vị trí này tuỳ thuộc vào từng loại xe và tư thế người lái, giúp các bác tài táp lề “một phát ăn ngay”, “chuẩn không cần chỉnh”. Rất nhiều ứng dụng canh xe đã trở thành công thức, các bạn nên tìm tòi học hỏi và luyện tập thêm.
10. Khi lùi hoặc tiến vào bức tường, bụi cây, cửa cổng hay trong gara… nên bật đèn chiếu gần, bởi ánh sáng phản xạ của đèn vào các vật thể sẽ giúp ta ước lượng được khoảng cách an toàn. Ánh sáng càng thu nhỏ và càng sáng thì xe càng tiến sát tới vật cản. Với phương pháp dùng đèn, nếu có cảm giác tốt các lái xe có thể tiến rất sát tới vật cản với khoảng cách tính bằng centimet.
11. Trường hợp đỗ xe ở bờ sông, bờ ao, vị trí đỗ bắt buộc phải lùi vuông góc với chiều dài con sông, bờ ao mà lái xe chưa quen với cảm giác chân ga do bề mặt gồ ghề mấp mô và cảm giác thiếu tự tin vì lỡ chân ga xe có thể xuống sông thì nên lùi từ từ, kết hợp phanh, ga, phanh tay và chấn côn nếu xe số sàn. Đỗ cách xa bờ sông, bờ ao, sau đó xuống xe tìm vật cản như hòn đá, viên gạch, khúc gỗ để đặt vào vị trí của bánh sau, nơi cần dừng đỗ rồi mới lái xe từ từ lùi vào vị trí mình đã kê chèn. Trước khi rời khỏi xe nhớ chuyển cần số về P, kéo phanh tay.
12. Khi lùi xe, xoay sở ở những nơi chật hẹp, kỹ năng lái một tay xoay vô-lăng rất cần thiết. Nếu máy móc theo sách vở đã cầm vô-lăng là phải nhất thiết đặt đúng vị trí 9h15 thì không lái xe được đâu. Cảm giác vị trí cần số cũng quan trọng, cầm cần số mà khư khư như cầm chai nước sẽ kém linh hoạt, nhất là với xe số sàn.
13. Tập với các tình huống ghép xe vào vị trí đỗ, bao gồm cả ghép dọc, ghép ngang. Thực tế có những chỗ ta phải ghép xe vào vị trí song song, vuông góc, chéo 45 độ, so le chéo, so le vuông bằng kỹ năng lùi, nhưng có lúc phải tiến vào chỗ đỗ với góc vuông hoặc góc chéo… mà ta thấy rất nhiều ở bãi đỗ xe ở siêu thị, trung tâm thương mại, trong hầm các chung cư. Tất cả đều có công thức, đều có hướng dẫn trên YouTube chúng ta nên tham khảo, luyện tập và tự xây dựng cho mình công thức phù hợp với xe và thói quen lái xe của riêng mình.
