Các bác tài thường phải cầm lái trong một khoảng thời gian dài, nên dễ mắc phải một số căn bệnh đặc thù hay còn gọi là bệnh nghề nghiệp.
Dựa trên các thống kê gần đây từ một chương trình được tổ chức bởi Bệnh viện ô tô có tên Ngày hội chăm sóc bác tài, các số liệu cho thấy như sau:
- Tỷ lệ các bác tài đang có vấn đề về họng là 25%. Lý do mắc bệnh là do hít phải mùi của xăng dầu, khói bụi,…
- Tỷ lệ các bác tài gặp vấn đề về gan: Bác tài lái xe khách là 24%; Bác tài lái xe tải là 17,5%. Lý do mắc bệnh do chế độ ăn uống không khoa học, thiếu dinh dưỡng, ít di chuyển do thường xuyên phải ngồi trên xe.
- Tỷ lệ các bác tài gặp vấn đề về thận: Bác tài lái xe khách chiếm là 15%; Bác tài lái xe tải là 11,3%. Lý do mắc bệnh do uống không đủ nước do lo ngại phải đi tiểu khi đang đi trên đường.
Bên cạnh những căn bệnh trên còn có 7 căn bệnh nghề nghiệp bác tài phổ biến khác như:
1. Bệnh đau lưng
Do đặc thù của nghề bác tài là phải ngồi trong thời gian dài trên ghế để lái xe nên đã khiến cho lưng của bác tài áp lực lớn. Bên cạnh đó, các bác tài cũng ít có cơ hội vận động thường xuyên nên đã khiến máu khó lưu thông. Các vấn đề trên do duy trì trong thời gian dài đã khiến cho lưng bị đau nhức.
Bác tài phải ngồi trên ghế lái trong thời gian dài là nguyên nhân gây bệnh đau lưng
Để hạn chế tình trạng này, mẹo giữ gìn sức khỏe cho các bác tài chính là nên ngả ghế ngồi lái ra sau từ 20 đến 30 độ, lưu ý tư thế nắm vô lăng theo hướng từ 3 đến 9 giờ. Bên cạnh đó, bác tài cũng cần dành thời gian cho việc nghỉ ngơi hay tập luyện thể dục, chơi thể thao để xương cốt được vận động.
2. Bệnh đau mỏi khu vực vai gáy, đau xương khớp, bị tê tay
Bệnh đau mỏi khu vực vai gáy, đau xương khớp, bị tê tay cũng là một bệnh nghề nghiệp của tài xế. Nguyên nhân của bệnh là do đặc trưng của hoạt động cầm lái khi các bộ phận đầu, cổ, hai vai và hai cánh tay của bác tài phải duy trì hoạt động một cách liên tục cho nên bác tài thường xuyên cảm thấy bị ê nhức và tê cứng các vùng trên.
3. Bệnh đau dạ dày
Một bệnh phổ biến nữa của nghề lái xe chính là bệnh đau dạ dày. Nguyên nhân mắc bệnh xuất phát từ ăn uống không khoa học. Các bữa ăn không có giờ giấc cố định và thức ăn thường được mua trên đường nên không đảm bảo về vệ sinh an toàn thực phẩm. Khi để mắc căn bệnh đau dạ dày này, các bác tài có thể phải chịu đựng căn bệnh đó cả đời mà rất khó chữa trị dứt điểm. Cùng với thời gian, bệnh sẽ trầm trọng hơn khiến cho cơ thể người bệnh luôn thấy mệt mỏi, mất ngủ, trí nhớ giảm sút, thường xuyên cáu gắt. Do vậy, bệnh sẽ gây nhiều bất tiện trong sinh hoạt và giảm chất lượng cuộc sống. Vì vậy, các bác tài cũng phải chú ý chế độ ăn uống để giữ gìn sức khỏe.
Bệnh đau dạ dày là căn bệnh nghề nghiệp mà rất nhiều bác tài đều mắc phải
4. Bệnh trĩ
Các bác tài tại sao lại mắc bệnh trĩ? Lý do là vì đặc thù của nghề lái xe phải ngồi lâu một chỗ trong thời gian dài để cầm lái, thậm chí còn do thói quen trong việc “nhịn đi vệ sinh” vì ngại các bất tiện nên dẫn tới bị mắc bệnh trĩ và táo bón thường xuyên. Một khi mắc phải căn bệnh này, có thể phải gây cảm giác khó chịu, trầm trọng hơn có thể dừng làm nghề bởi khi ngồi trên ghế lái sẽ khiến người bệnh bị đau nhức, buốt.
Trĩ cũng là căn bệnh khá phổ biến
Để hạn chế nguy cơ mắc phải căn bệnh này, mẹo giữ gìn sức khỏe dành cho những ai đang làm nghề bác tài là hãy sử dụng các loại ghế lái mềm và êm. Hãy đi vệ sinh khi thấy cần thiết và phải có một thời gian biểu để nghỉ ngơi như: cứ sau khi lái xe khoảng từ 2 đến 4 giờ thì nên để cơ thể được nghỉ từ 10 đến 15 phút. Bác tài cũng nên thường xuyên duy trì chế độ tập luyện với các bài tập thể dục nhẹ nhàng như: dùng hai bàn tay đan vào nhau và sau đó xoay tròn, đầu quay nhẹ theo hình tròn, hoặc cũng có thể sử dụng động tác gật đầu lên hay xuống, quay trái, quay phải.
5. Bệnh béo phì
Nguyên nhân ít vận động và thường xuyên dùng đồ ngọt cũng khiến cho người lái xe mắc căn bệnh nghề nghiệp là béo phì. Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh, các bác tài nên thường xuyên vận động tích cực và có một chế độ ăn uống giữ gìn sức khỏe.
6. Bệnh mất ngủ
Những bác tài thường hay buồn ngủ mà nguyên nhân gây buồn ngủ là do phải tập trung cao độ trong quá trình điều khiển xe để đảm bảo an toàn khi lái, hay lịch chạy xe phân bố không hợp lý. Để hạn chế cảm giác thèm ngủ, tập trung cao độ khi lái, nhiều bác tài thường xuyên nhờ đến sự trợ giúp của các chất kích thích như cà phê, chè đặc hay nước tăng lực. Khi sử dụng các loại đồ uống này trong thời gian dài sẽ khiến bị mất ngủ, sức khỏe suy yếu, cơ thể mệt mỏi. Một phương pháp hữu ích nhằm hạn chế cảm giác buồn khi lái xe là hãy ngủ trong khoảng 15 phút nếu thấy cần thiết, nên hạn chế dùng các chất gây kích thích như cà phê.
Sử dụng các loại đồ kích thích thời gian dài dễ bị mất ngủ, mệt mỏi
7. Bệnh về mắt
Một bệnh nghề nghiệp rất đặc trưng của bác tài chính là bệnh về mắt. Nguyên nhân gây bệnh là do họ phải thường xuyên tập trung cao độ hay do không khí bị ô nhiễm, nhiều bụi bẩn khiến cho mắt bị suy yếu như mắt bị khô hay viễn thị. Để hạn chế tình trạng này, bác tài nên thực hiện vệ sinh mắt bằng cách nhỏ nước muối từ 3 đến 5 lần/ngày, tập luyện một vài bài tập giúp mắt thư giãn hay có thể mát xa cho đôi mắt khi thấy cần thiết.
Nguyễn Nam